Wyłączenie stosowania art. 381 k.p.c. w sprawach z ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Nowe okoliczności faktyczne i dowody, powołane po raz pierwszy przed sądem apelacyjnym (art. 381 k.p.c.) Odpowiednie stosowanie przepisów k.p.c. w postępowaniu przed sądem opiekuńczym (art. 42 u.o.z.p.)
Artykuł 381 k.p.c. nie ma zastosowania w postępowaniu apelacyjnym w sprawach prowadzonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 882 ze zm.).
Wskazany przepis, mający służyć koncentracji materiału procesowego w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, pozwala sądowi drugiej instancji na pominięcie nowych faktów i dowodów, jeżeli mogły być powołane w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Z istoty rzeczy przepis ten może mieć zastosowanie, gdy w postępowaniu obowiązuje zasada kontradyktoryjności, co jest regułą w procesie cywilnym. Nie można natomiast odnieść go do postępowań, w których zasada ta ustępuje elementom śledczym. Przyjmując, że takie elementy dominują w sprawach, które określone są w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego, należy uznać, że w sprawach tych w postępowaniu apelacyjnym wyłączone jest zastosowanie art. 381 KPC. Chodzi o wypadek, w którym reguła odpowiedniego stosowania - działająca tu w postaci podwójnej (art. 13 § 2 KPC i art. 42 u.o.p.z.) - prowadzi do niestosowania danej regulacji. Trzeba jednak zaznaczyć, że wyłączenie stosowania art. 381 w związku z art. 13 § 2 KPC i art. 42 ZdrPsychU w sprawach określonych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego nie oznacza, że możliwe jest nadużywanie uprawnień do przytaczania okoliczności faktycznych lub powoływania dowodów w drugiej instancji. W sprawach, o których mowa, odpowiednie zastosowanie ma art. 217 § 3 w związku z art. 391 § 1, art. 13 § 2 i art. 42 ZdrPsychU, który stanowi właściwy środek zaradczy w tym zakresie.
Postanowienie SN z dnia 23 lutego 2018 r., III CSK 364/16
Standard: 24855 (pełna treść orzeczenia)