Premia w razie niewykonania zadań premiowych z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy

Postanowienia regulaminu premiowania mogą uzależniać prawo do premii od wykonania konkretnych zadań premiowych. Pracownikowi nie przysługuje uprawnienie do premii nawet wtedy, gdy niewykonanie tych zadań nastąpiło z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy.

Z dołączonego do akt sprawy regulaminu premiowania wynika, że premia ma charakter motywacyjny i jej przyznanie zależy od wykonania zadań kwartalnych.

Sąd Najwyższy nie podziela poglądu rewidującego, że premia ta przysługuje w przypadku, gdy zadań nie wykonano z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy.

Wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, ale przysługuje ono także wtedy, gdy pracownik pracy nie świadczył, jeżeli był gotów do jej wykonania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących zakładu pracy (art. 81 § 1 k.p.). Powyższa zasada nie musi być przestrzegana w przypadku premii i brak jest podstaw do uznania, że regulamin premiowania uzależniający prawo do premii od wykonania planowanych zadań byłby sprzeczny z zasadami prawa pracy i jako taki nieważny (art. 18 § 2 k.p.).

W okresie wdrażania reformy gospodarczej dopuszczalne, a nawet ekonomicznie uzasadnione, jest uzależnianie dodatkowego wynagrodzenia od wykonania zadań planowanych, a więc od wykonania konkretnego zadania, co mobilizuje pracownika do realizacji zadania i narzuca mu aktywny a nie bierny stosunek do pracy. Jeżeli postanowienia regulaminu premiowania uzależniające prawo do premii wyłącznie od wykonania konkretnych zadań premiowych nie są niezgodne z prawem, to brak jest przesłanek do rozszerzającej wykładni w kierunku przyjęcia, że pracownik zachowuje prawo do tej premii w przypadku "gotowości" do wykonania tych zadań, których jednak nie wykonano z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy.

Regulamin premiowania może przenosić na pracownika - szczególnie na stanowisku kierowniczym - wyłączną odpowiedzialność za wykonanie zadań premiowych, przenosić na niego ryzyko wykonania takich zadań, a tym samym nakładać na niego obowiązek wymuszenia na innych pracownikach takich działań, które zapewnią mu realizację postawionych zadań premiowych.

Wyrok SN z dnia 21 listopada 1985 r., I PRN 90/85

Standard: 24787 (pełna treść orzeczenia)