Wykonanie zadania premiowego po wyznaczonym terminie lub w niepełnym rozmiarze

Co prawda, rację ma Sąd Okręgowy twierdząc, iż w przeciwieństwie do wynagrodzenia zasadniczego, dopuszczalne jest uwarunkowanie roszczenia premiowego od wystąpienia określonego rezultatu pracowniczego świadczenia oraz że podobne uwarunkowanie może dotyczyć „samego otrzymania (przyznania) premii lub też jej wysokości”, lecz to nie oznacza uzależnienia prawa do premii lub jej wymiaru od dowolnej, arbitralnej decyzji pracodawcy. Taka zresztą kompetencja pracodawcy odbierałaby danemu świadczeniu charakter jednego ze składników wynagrodzenia i czyniłaby zeń pracowniczą nagrodę.

Ocena, czy określone roszczenie premiowe powstaje dopiero po całkowitym spełnieniu się wszystkich pozytywnych przesłanek układu warunkującego, czy też wystarczy ich realizacja częściowa, przy równoczesnej redukcji wysokości należnej premii, musi stanowić wypadkową wszystkich okoliczności konkretnego przypadku. W praktyce występują zadania premiowe, których realizacja ma dla pracodawcy sens tylko wtedy, gdy nastąpi w ściśle oznaczonym czasie i skali, a wszelkie spóźnienie terminu lub obniżenie miary wykonania sprawia, że osiągnięty rezultat staje się bezprzedmiotowy. Równie łatwo można sobie jednak wyobrazić zadanie premiowe, którego wykonanie bez winy pracownika, nawet po wyznaczonym terminie lub w niepełnym rozmiarze, zachowuje dla pracodawcy tę samą (początkową) lub tylko proporcjonalnie zmniejszoną doniosłość.

Ewentualne opóźnienie terminu uruchomienia produkcji środków czystości, jak też niewykonanie planowanej kwoty ich sprzedaży, były przez strony traktowane - w dorozumiany sposób - jako negatywne przesłanki układu warunkującego, a więc jako tak zwane reduktory premiowe. Ich wystąpienie uzasadniało redukcję premii wdrożeniowej w stopniu adekwatnym do wartości, jaką dla pozwanych przedstawiało niepełne wykonanie przesłanek pozytywnych. Skoro jednak pracodawca zakwestionował nabycie uprawnienia do przedmiotowej premii, to powód mógł przed sądami pracy dochodzić jej zasądzenia w godziwej wysokości, przy czym materialnoprawną podstawę określenia należnej kwoty, nazywanego przez Sąd Okręgowy jej „miarkowaniem”, stanowi art. 78 § 1 w związku z art.13 KP, zaś podstawę formalnoprawną - przepis art.322 KPC, upoważniający sąd do przyznania sumy odpowiedniej według oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Wyrok SN z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 691/00

Standard: 24473 (pełna treść orzeczenia)