Niedopuszczalność zobowiązania przez sąd wspólnoty do podjęcia uchwały o określonej treści

Przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali nie przewidują możliwości zobowiązania przez sąd wspólnoty mieszkaniowej do podjęcia uchwały o określonej treści (por. wyrok SN z dnia 7 lutego 2002 r., I CK 489/00 oraz wyrok SA w Szczecinie z dnia 13 marca 2013 r., I ACa 816/12).

Porównując brzmienie sformułowanych żądań, należy uznać, iż „wykreślenie” dotyczy uchylenia uchwał we wskazanym zakresie, a więc częściowo . Roszczenie takie jest co do zasady dopuszczalne. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 1999 r., I CKN 1088/97 , wydanym na gruncie prawa spółdzielczego uznał za dopuszczalne częściowe uchylenie uchwały , w sytuacji gdy zachodzi niezgodność z prawem niektórych tylko postanowienie uchwały .

Uchwała podlega uchyleniu w części, w której postanowienia nie są zgodne z prawem, chyba że z okoliczności wynika, iż bez tych postanowień uchwała w ogóle nie zostałaby podjęta.

W ocenie Sądu Apelacyjnego powyższy pogląd znajduje także zastosowanie w przypadku powództwa z art. 25 u.w.l.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 23 maja 2014 r., I ACa 1757/13

Standard: 24337 (pełna treść orzeczenia)

Nakazanie wspólnocie opracowania i wprowadzenie regulaminu rozliczania kosztów centralnego ogrzewania i wody, zalicza się do czynności przekraczających zwykły zarząd. Uwzględnienie powództwa prowadziłoby do ingerowania w sprawy zastrzeżone do wyłącznej kompetencji Wspólnoty i to takie, o których może decydować wyłącznie w formie uchwał.

Kognicja sądów w sporach między właścicielem lokalu, a wspólnotą mieszkaniową wynika z zapisów ustawy. W odniesieniu do kwestii, o których wspólnota rozstrzyga w formie uchwały ustawodawca przewidział w art. 25 ustawy tryb „zaskarżenia uchwały”, który może być skutecznie dochodzony w razie niezgodności uchwały z przepisami prawa lub umową właścicieli, albo jeśli narusza ona zasady prawidłowego zarządzenia nieruchomością wspólną lub w inny sposób narusza interesy właściciela lokalu. Przywołana regulacja stanowi gwarancję ochrony interesów właściciela lokalu w sytuacji podjęcia uchwały przez wspólnotę.

Z żadnego przepisu nie wynika prawo właściciela do żądania zobowiązania wspólnoty do podjęcia określonego działania, w szczególności takiego, które musiałoby przybrać formę podjęcia przez wspólnotę uchwały. I nie chodzi tu o niedopuszczalność drogi sądowej rozumieniu art. 199 k.p.c. lecz o niemożność skutecznego dochodzenia tego rodzaju roszczenia. Traktowanie tego stanu rzeczy przez apelujących jako „odmowy prawa do drogi sądowej celem wprowadzenia obligatoryjnego regulaminu rozliczeń” nie ma uzasadnienia.

Trafnie Sąd Okręgowy odwoływał się do wyroku Sadu Najwyższego z 7 lutego 2002 r. (I CKN 489/00) zgodnie z którym przepisy powoływanej wyżej ustawy regulujące zarząd nieruchomością wspólną nie przewidują możliwości zobowiązania przez sąd wspólnoty mieszkaniowej do podjęcia uchwały o określonej treści. Z tego orzeczenia wielokrotnie powoływanego w komentarzach i przytaczanego w wielu orzeczeniach Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych płynie taka konsekwencja, że właściciel lokalu nie może skutecznie wystąpić z powództwem o zobowiązanie wspólnoty do podjęcia uchwały określonej treści ani też o upoważnienie go przez sąd do dokonania określonej czynności (np. o przeprowadzenie remontu w nieruchomości wspólnej).

Członek wspólnoty mieszkaniowej może zgłosić na zebraniu właścicieli lokali wniosek o podjęcie zaproponowanej przez niego uchwały. W razie podjęcia uchwały negatywnej, odmawiającej zgody na realizację wnioskowanej czynności, można ją zaskarżyć do sądu na zasadach ogólnych przewidzianych w art. 25 ustawy. Jednakże nieuprawniony jest wniosek, że uchylenie przez sąd uchwały negatywnej oznacza zgodę na dokonanie określonej czynności.

Wyrok SA w Łodzi z dnia 11 lutego 2014 r., I ACa 506/13

Standard: 10305 (pełna treść orzeczenia)

Powództwo o uchylenie uchwały wspólnoty ma na celu wyłącznie uchylenie podjętej uchwały, tj. zniweczenie stosunków prawnych wynikających z tej uchwały, a jego przedmiotem nie jest natomiast zobowiązanie pozwanej Wspólnoty do określonego zachowania, w szczególności Sąd nie może zobowiązać w wyroku Wspólnoty do podjęcia uchwały o określonej treści, czy wymóc na niej w żaden inny sposób podjęcia w przyszłości uchwały o treści zgodnej z żądaniem powoda (tak też np. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z 27 lutego 2001 r., V CZ 4/01), nadto, bezprzedmiotowe jest uchylenie czegoś, co uchwałą w ogóle nie zostało objęte.

Wyrok SA w Szczecinie z dnia 13 marca 2013 r., I ACa 816/12

Standard: 24338 (pełna treść orzeczenia)