Rozpowszechnianie publicznych wiadomości z postępowania przygotowawczego w rozumieniu art. 241 § 1 k.k.

Nie sposób zaaprobować stanowiska sądu pierwszej instancji, że z brzmienia przepisu art. 95b § 1 k.p.k. jednoznacznie wynika, że w sytuacji, w której sąd lub prezes sądu zarządzą o jawności posiedzenia nie jest możliwym twierdzenie, iż doszło do przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez sędziego lub prezesa sądu, gdyż tego typu decyzje mieszczą się w ich ustawowych kompetencjach, co zdaniem sądu pierwszej instancji miałoby automatycznie wykluczać możliwość pociągnięcia sędziego I. T. do odpowiedzialności karnej w zakresie stypizowanym zarówno w art. 231 § 1 k.k., jak i art. 266 § 2 k.k.

Przeciwnie, podkreślić należy, że uprawnienie do zarządzenia jawności posiedzenia, na którym ma być rozpoznawane zażalenie na postanowienie o umorzeniu śledztwa i zezwolenia na utrwalanie obrazu i dźwięku z jego przebiegu, nie implikuje uprawnienia sędziego do publicznego rozpowszechniania wiadomości z postępowania przygotowawczego, chyba, że sędzia uzyskał stosowne zezwolenie albo toczy się już postępowanie sądowe, czyli takie które, jak już wyżej wskazano, zostało zainicjowane wniesieniem aktu oskarżenia albo innego równoważnego aktowi oskarżenia pisma procesowego. 

Uchwała SN z dnia 18 listopada 2020 r., II DO 74/20

Standard: 75976 (pełna treść orzeczenia)

Ujawnienie przez sąd na jawnym posiedzeniu w przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie o umorzeniu śledztwa materiałów ‎z postępowania przygotowawczego, nie może zostać zakwalifikowane jako rozpowszechnianie informacji z postępowania przygotowawczego tj. przestępstwo ‎z art.241 k.k., gdyż ma to miejsce podczas postępowania sądowego ‎i upublicznienia tych informacji dokonał uprawniony do tego organ.

Publiczne rozpowszechnianie wiadomości pochodzących z postępowania przygotowawczego podlega kryminalizacji na podstawie art. 241 § 1 k.k. do momentu, w którym takie wiadomości zostaną nieujawnione w trakcie postępowania sądowego na rozprawie lub posiedzeniu. Sąd Najwyższy w przedmiotowej sprawie w pełni aprobuje pogląd doktryny, iż „Nie ma znaczenia stadium tego postępowania ani też rodzaj posiedzenia, a istotą jest ujawnienie tych wiadomości przed sądem”

Znamię bez zezwolenia wskazuje na istnienie normy, ‎w myśl której dane postępowania przygotowawczego i niejawnej rozprawy są objęte zakazem rozpowszechniania. Ich ogłoszenie wymaga zgody właściwego organu procesowego, którym w Polsce jest prokurator lub sąd w postępowaniu jurysdykcyjnym

Uchwała SN z dnia 9 czerwca 2020 r., I DO 8/20

Standard: 75969 (pełna treść orzeczenia)