Stan spoczynku sędziego

Sędzia przechodzący lub przenoszony w stan spoczynku nie traci stanowiska sędziego. Akt jego mianowania nie traci mocy, a sędzia nadal pozostaje w stosunku służbowym łączącym go z Państwem, z czym wiążą się określone realne obowiązki, których niedopełnienie może rodzić nawet odpowiedzialność dyscyplinarną (por. art. 104 § 2 i 3 P.u.s.p.).

Przechodząc ze stanu czynnego w stan spoczynku sędzia przestaje pełnić czynną służbę, przestaje sprawować urząd sędziego (por. wyrok SN z dnia 12 maja 2005 r., I PK 246/04), a głównym skutkiem przejścia w stan spoczynku jest zaprzestanie sprawowania władzy sądowniczej (orzekania) oraz uchylenie niektórych praw i obowiązków korporacyjnych np. związanych z udziałem w organach samorządu sędziowskiego (por. w tym zakresie: K. Gonera [w:] Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, red. A. Górski, Warszawa 2013, art. 99.).

Przechodząc w stan spoczynku, sędzia nie przestaje być zatem sędzią, a tylko zmienia się zakres jego praw i obowiązków, co nie może nie mieć znaczenia dla oceny pobieranego przez niego świadczenia w stanie spoczynku.

Skoro przejście w stan spoczynku nie niweczy stosunku służby sędziego, a tylko modyfikuje jego charakter, to również dotychczas pobierane wynagrodzenie za pracę, która przekształca się w uposażenie z tytułu stanu spoczynku nie traci swego pracowniczego charakteru (źródła). Co więcej nawet w przypadku śmierci sędziego świadczenia (uposażenie rodzinne) po nimi przysługujące, uprawnionym członkom jego rodziny, także nie stają świadczeniem z ubezpieczeń społecznych, lecz zachowuje swoje źródło w ustawie ustrojowej (P.u.s.p) i są związane ze stosunkiem pracy sędziego, po którym przysługują (por. w tym zakresie: wyroki SN: z dnia 27 czerwca 2018 r., I PK 78/17; z dnia 10 kwietnia 2024 r., III PSKP 16/23; postanowienie SN z dnia 14 grudnia 2022 r., III PSK 16/22; wyroki SA w Gdańsku: z dnia 18 kwietnia 2016 r., III APa 4/16; z dnia 6 sierpnia 2020 r., III APa 11/20).

Wyrok SN z dnia 4 czerwca 2024 r., III PSKP 7/24

Standard: 87631 (pełna treść orzeczenia)

Sędzia przechodzący lub przenoszony w stan spoczynku nie traci stanowiska sędziego. Akt jego mianowania nie traci mocy, a sędzia nadal pozostaje w stosunku służbowym łączącym go z Państwem, z czym wiążą się określone realne obowiązki, których niedopełnienie może rodzić nawet odpowiedzialność dyscyplinarną (por. art. 104 § 2 i 3 P.u.s.p.).

Przechodząc ze stanu czynnego w stan spoczynku sędzia przestaje pełnić czynną służbę, przestaje sprawować urząd sędziego (por. wyrok SN z dnia 12 maja 2005 r., I PK 246/04), a głównym skutkiem przejścia w stan spoczynku jest zaprzestanie sprawowania władzy sądowniczej (orzekania) oraz uchylenie niektórych praw i obowiązków korporacyjnych np. związanych z udziałem w organach samorządu sędziowskiego (por. K. Gonera [w:] Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, red. A. Górski, Warszawa 2013, art. 99).

Przechodząc w stan spoczynku, sędzia nie przestaje być sędzią, a tylko zmienia się zakres jego praw i obowiązków, co nie może nie mieć znaczenia dla oceny pobieranego przez niego świadczenia w stanie spoczynku.

Skoro przejście w stan spoczynku nie niweczy stosunku służby sędziego, a tylko modyfikuje jego charakter, to również dotychczas pobierane wynagrodzenie za pracę, która przekształca się w uposażenie z tytułu stanu spoczynku nie traci swego pracowniczego charakteru (źródła).

Wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2024 r., III PSKP 16/23

Standard: 83133 (pełna treść orzeczenia)