Wymagalność i przedawnienie roszczeń z tytułu posiadania rzeczy wspólnej (art. 207 k.c.)

Roszczenia z tytułu nakładów mają charakter majątkowy, co oznacza, że ulegają przedawnieniu (art. 117 § 1 k.c.). Zgodnie z art. 220 k.c. nie ulega przedawnieniu roszczenie o zniesienie współwłasności, które nie obejmuje i nie jest  tożsame z roszczeniami majątkowymi z tytułu nakładów dokonanych przez współwłaściciela na przedmiot współwłasności. Są to bowiem, na gruncie przepisów o przedawnieniu, roszczenia odrębne w stosunku do samego roszczenia o zniesienie współwłasności.

Niewątpliwie, z chwilą dokonania przez współwłaściciela nakładów na rzecz wspólną powstaje roszczenie o ich zwrot, jednak, aby doszło do jego przedawnienia, musi ono wpierw stać się wymagalne (art. 120 § 1 zd. 1 k.c.).

Roszczenie wnioskodawcy o rozliczenie  nakładów nie stanie się wymagalne, jeśli wnioskodawca dokonał ich na własne potrzeby na podstawie porozumienia z drugą współwłaścicielką, a następnie na mocy podziału do korzystania objął je w wyłączne posiadanie.

Roszczenie o rozliczenie nakładów stanie się wymagalne dopiero na skutek umownej zmiany dotychczasowego porozumienia dotyczącego podziału do korzystania, wypowiedzenia, czy też w trybie orzeczenia sądowego (art. 201 zd. 2 k.c.), w wyniku których wnioskodawca utraci uprawnienia do wyłącznego korzystania ze swoich nakładów. Wówczas miałaby zastosowanie wyrażona w art. 120 § 1 zd. 2 k.c. zasada, określająca początek biegu przedawnienia.

Wymagalność roszczenia o zwrot nakładów, z których wnioskodawca nie korzystał wyłącznie, należy łączyć z chwilą ich dokonania, bowiem już wtedy wnioskodawca mógł o nie wystąpić, jak tego wymaga art. 120 § 1 zd. 2 k.c

Postanowienie SN z dnia 17 stycznia 2018 r, IV CSK 163/17

Standard: 22936 (pełna treść orzeczenia)

Roszczenie o wzajemne rozliczenie współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy wspólnej ma charakter żądania o zasądzenie konkretnej sumy pieniężnej.

Wymienione roszczenia nie mają charakteru roszczeń okresowych i nie wiążą się z prowadzeniem działalności gospodarczej, a zatem przedawniają się, stosownie do art. 118 k.c., z upływem 10 letniego terminu.

Postanowienie SN z dnia 22 października 2010 r., III CSK 331/09

Standard: 62127 (pełna treść orzeczenia)