Pełnomocnictwo organu władzy lub administracji udzielone funkcjonariuszowi organu lub pracownikowi

Ustanowienie prawa pierwokupu nieruchomości jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd nieruchomością, a dyrektor zakładu dokonując takiej czynności przekroczył zakres umocowania udzielonego mu przez zarząd miasta. Zastosowanie ma więc art. 103 § 1 k.c., a więc ważność czynności dokonanej przez dyrektora zakładu jako pełnomocnika gminy z przekroczeniem zakresu umocowania zależy od potwierdzenia tej czynności przez zarząd miasta. Milczenie zarządu nie jest potwierdzeniem czynności.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 13 stycznia 1999 r., I ACa 774/98

Standard: 22912

Administracja państwowa może działać przez swoje upoważnione organy bądź przez swoich przedstawicieli upoważnionych do reprezentacji w akcie administracyjnym i wtedy udzielanie pełnomocnictwa cywilnoprawnego jest zbędne (por. uchwałę SN III CZP 55/66 - OSNCP 1967, poz. 98 oraz orz. SN I CR 346/72 - OSNCP 1973, poz. 132). Gdy jednak czynności prawnej w imieniu Skarbu Państwa dokonuje pełnomocnik, wówczas jego pełnomocnictwo podlega rygorom z art. 99 k.c., żaden bowiem przepis nie wprowadza wyjątków od tej zasady na korzyść organów administracji państwowej (bliżej: uchwała SN III CO 64/64 - OSNCP 1966, poz. 32 oraz uchwała III CZ 55/66).

Jeżeli Anna G. była pełnomocnikiem według prawa cywilnego (art. 96 k.c.), powinna legitymować się pełnomocnictwem notarialnym (art. 99 § 1 k.c. w związku z art. 158 k.c.). Nie oznacza to jednak, że niezachowanie notarialnej formy pełnomocnictwa prowadziłoby do natychmiastowej nieważności umowy sprzedaży, która zostałaby zawarta w formie prawem przepisanej (art. 158 k.c.). Skutki nieważności odnosiłyby się tylko do pełnomocnictwa (art. 73 § 2 k.c. w związku z art. 99 § 1 k.c.), a więc powstałaby przewidziana w art. 103 § 1 k.c. sytuacja, w której pełnomocnik działałby bez umocowania. Wówczas to możliwa jest konwalidacja umowy w sposób określony w art. 103 k.c., a trzeba dodać, że ta regulacja prawna jest zastrzeżona na korzyść strony, w imieniu której działa nieumocowany pełnomocnik (tu: na korzyść strony pozwanej). Potwierdzenie umowy przez mocodawcę według art. 103 § 1 k.c. ma moc wsteczną (por. S. Breyer. "Przeniesienie własności nieruchomości". 1966, str. 119-120).

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 15 maja 1991 r., I ACr 153/91

Standard: 22914