Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego w postępowaniu apelacyjnym (art. 381 k.p.c.)

Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego może nastąpić także na etapie postępowania apelacyjnego, chyba że przemawiają przeciwko temu przesłanki wskazane w art. 381 k.p.c.

Wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2019 r., I CSK 166/18

Standard: 34038 (pełna treść orzeczenia)

Stanowisko, że z ciężaru wykorzystania wszystkich znanych stronie środków dowodowych w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie zwalnia przekonanie strony, że przeprowadzone już dowody są wystarczające do wykazania prawdziwości powoływanych twierdzeń, jest co do zasady trafne.

Dowód z opinii biegłego wykazuje jednak w tej mierze specyfikę, nie tylko ze względu na szczególne reguły oceny jego wiarygodności, lecz także z racji tego, że o potrzebie przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego, jeżeli sporządzona opinia jest korzystna dla strony obciążonej dowodem, można mówić dopiero po dowiedzeniu się przez tę stronę o dyskwalifikacji pierwszej opinii.

Kodeks postępowania cywilnego nie uprawnia strony do domagania się dopuszczenia dowodu z opinii dodatkowego biegłego jedynie w celu wzmocnienia korzystnego dla niej stanowiska wynikającego ze sporządzonej już opinii (por. art. 286 k.p.c.). Wymaganie od strony, by antycypowała możliwą negatywną ocenę opinii przez sąd i występowała z ostrożności procesowej z wnioskiem o kolejną opinię, mimo że sporządzona opinia jest dla niej w pełni korzystna, mogłoby prowadzić również do rezultatów sprzecznych z założeniami ekonomii procesowej, mając na uwadze czas konieczny do sporządzenia opinii przez biegłego i jej koszt (por. odpowiednio wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2014 r., IV CSK 219/13, niepubl.).

W sytuacji zatem, w której sąd pierwszej instancji, nie sygnalizując wcześniej swojego stanowiska, dopiero w uzasadnieniu wyroku uznaje korzystną dla strony opinię biegłego za wadliwą i nieprzydatną do dokonania ustaleń, a sąd drugiej instancji ocenę tę podziela, sąd ten nie może pominąć zgłoszonego w apelacji wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego na podstawie art. 381 k.p.c.

Wyrok SN z dnia 14 grudnia 2018 r., I CSK 689/17

Standard: 22877 (pełna treść orzeczenia)