Deliktowy charakter odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 k.s.h.

Ustalenie, ‎że pozwany odpowiada na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., oznacza przypisanie ‎mu odpowiedzialności o charakterze odszkodowawczym, mającej źródło w czynie niedozwolonym. Tego typu roszczenie – co do zasady - przedawnia się po upływie trzech lat od chwili dowiedzenia się przez poszkodowanego (wierzyciela bezskutecznie egzekwującego z majątku spółki) o szkodzie i o osobie ‎za nią odpowiedzialnej (art. 442[1] § 1 k.p.c.). Dwudziestoletni termin przedawnienia znajdzie zastosowanie do roszczeń odszkodowawczych, jeśli szkoda wynikła ‎ze zbrodni lub występku (art. 442[2] § 2 k.c.).

Wyrok SN z dnia 21 lutego 2024 r., II CSKP 772/22

Standard: 83536 (pełna treść orzeczenia)

Niewątpliwie, roszczenie odszkodowawcze, a więc takie, z jakim mamy do czynienia na gruncie art. 299 k.s.h., ma charakter bezterminowy, co oznacza, że zastosowanie znajduje art. 455 k.c., zgodnie z którym, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. W związku z tym roszczenie przeciwko członkowi zarządu spółki z o.o., oparte na art. 299 § 1 k.s.h., staje się wymagalne niezwłocznie po wezwaniu członka zarządu do spełnienia świadczenia (zapłaty). Kwestia ta jest bezsporna w orzecznictwie (zob. np. wyroki SN: z 21 lutego 2002 r., IV CKN 793/00, z 25 maja 2016 r., V CSK 579/15).

Wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2023 r., II CSKP 1000/22

Standard: 73636 (pełna treść orzeczenia)

Art. 299 § 1 k.s.h. statuuje odpowiedzialność odszkodowawczą deliktową, opartą na zasadzie winy; wynika z niego domniemanie zarówno szkody wierzyciela w wysokości niewyegzekwowanego od spółki świadczenia, jak i związku przyczynowego między tą szkodą a niezłożeniem przez członka zarządu we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz zawinienie zaniechania wykonania tego obowiązku. Odpowiedzialność tę mogą ponosić tylko osoby, które wykonywały swój mandat w okresie, w którym powinien zostać zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości spółki

Członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności na podstawie przesłanek egzoneracyjnych określonych w art. 299 § 2 k.s.h., a więc wykazując m.in., że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości wierzyciel nie poniósł szkody (zob. uchwała SN z dnia 30 stycznia 2019 r., III CZP 78/18).

Wyrok SN z dnia 16 września 2021 r., IV CSKP 29/21

Standard: 84997