Odmowa przez lekarza przeprowadzenia zabiegu przerwania ciąży

Jeżeli lekarz odmówi przeprowadzenia zabiegu przerwania ciąży, to z wyjątkiem wypadku określonego w art. 12 ustawy o zawodzie lekarza, jego zachowanie nie może być uznane za bezprawne na gruncie przepisów ustawy o izbach lekarskich dookreślonych przez normy Kodeksu etyki lekarskiej. Zachowanie takie nie może być również uznane za bezprawne w świetle ustawy z 27 kwietnia 1956 r. o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Ustawa ta bowiem nie nakłada obowiązku dokonania zabiegu a jedynie statuuje wyłączenie odpowiedzialności karnej za jego przeprowadzenie w warunkach określonych w ustawie.

Lekarz może uchylić się od wydania orzeczenia o dopuszczalności przerywania ciąży oraz od wykonania samego zabiegu. To uprawnienie lekarza, wynikające z jego podstawowych wolności do działania zgodnie z własnym sumieniem, zostało potwierdzone wyraźnie w Rozporządzeniu ministra zdrowia i opieki społecznej z dnia 30 kwietnia 1990 r. (§ 14). Zgodność z porządkiem konstytucyjnym wskazanej normy tego rozporządzenia ustalił Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu sygn. akt U. 8/90. Zatem należy wyciągnąć wniosek, że odnośnie zaniechania przeprowadzenia zabiegu przerwania ciąży nie zachodzi niespójność pomiędzy normami omawianych dwóch ustaw.

Postanowienie TK z dnia 7 października 1992 r., U 1/92

Standard: 22528 (pełna treść orzeczenia)