Ujawnienie małżonkowi przez lekarza informacji o stanie zdrowia bez zgody drugiego małżonka

Pozwana A. L. (1) winna zachować w tajemnicy informacje związane z leczeniem powódki. Natomiast pozwana w dniu 13 sierpnia 2008 r. wydała mężowi powódki, S. D. (1), zaświadczenie lekarskie, które wprawdzie nie zawierało jednoznacznej diagnozy co do stanu zdrowia powódki, ale zawierało wskazówki, które sugerowały istnienie u niej schorzeń określonej natury. Tej treści zaświadczenie niewątpliwie mogło być wydane powódce, jako pacjentce pozwanej. Mąż powódki nie był zaś upoważniony do uzyskania tego rodzaju zaświadczenia, w którym lekarz psychiatra wypowiedział się, iż jego zdaniem wskazana jest obserwacja psychiatryczna powódki. Nie usprawiedliwiał tego fakt, że pozwany również zasięgał porady lekarskiej u tego samego lekarza, a wizyty obu pacjentów - powódki i pozwanego, powiązane były z trudnościami w funkcjonowaniu ich związku małżeńskiego.

Jako osoba nieuprawniona pozwany uzyskał w ten sposób wiedzę, że powódka poddana była badaniu ambulatoryjnemu, które jednak nie pozwoliło stwierdzić, czy cierpi ona na chorobę psychiczną, czy też nie, a w celu postawienia diagnozy potrzebna jest obserwacja psychiatryczna.

Bezspornym pozostaje, że powódka nie wyraziła zgody na ujawnienie tajemnicy lekarskiej jakiejkolwiek osobie, w tym mężowi. W grę nie może wchodzić także art. 29 k.r.o., stanowiący, iż w razie przemijającej przeszkody, która dotyczy jednego z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu, drugi małżonek może za niego działać w sprawach zwykłego zarządu.

Treść zaświadczenia nie wskazuje też, by było ono wydane małżonkowi w celu wniesienia sprawy o ubezwłasnowolnienie na podstawie art. 545 § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 552 k.p.c. Wprawdzie pozwany S. D. (1) podawał, że rozważał wystąpienie z takim wnioskiem, jednak jego relacja nie potwierdza, by poinformował o tym pozwaną przed wydaniem zaświadczenia. Pozwana wydała zaświadczenie bez zbadania, do czego zostanie wykorzystane.

Nie sposób także przyjąć, że zaświadczenie spełniało kryteria, o jakich mowa w art. 29 i 30 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375), które pozwalają umieścić w szpitalu osobę chorą psychicznie, bez jej zgody, gdy zachodzą przesłanki określone w ustawie, na podstawie świadectwa lekarza psychiatry, szczegółowo uzasadniającego potrzebę leczenia w szpitalu psychiatrycznym.

Zgodnie z art. 30 ust. 2 i 3 powołanej ustawy, w brzemieniu na datę wystawienia zaświadczenia, świadectwo wydawał lekarz psychiatra zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej na uzasadnione żądanie osoby lub organu uprawnionego do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania sądowego w tej sprawie. Po stwierdzeniu potrzeby wydania świadectwa lekarskiego lekarz psychiatra publicznego zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej wyznaczał termin badania i zawiadamiał o tym osobę chorą, a wypadku jej niestawiennictwa na badanie, mógł skorzystać ze środków przymusu.

Podsumowując, pozwana A. L. (1), wydając osobie nieuprawnionej-mężowi pozwanej - zaświadczenie lekarskie, z którego wynika, że powódka poddana była badaniu ambulatoryjnemu w przychodni oraz wskazana jest - w celu ustalenia jej stanu zdrowia - obserwacja psychiatryczna, działała co najmniej w sposób niedbały, gdyż znany jej był konflikt małżeński i obwinianie męża o niewłaściwe zachowanie przez pacjentkę. Należy też zauważyć, że z uwagi na brak wpisu w zaświadczeniu o celu jego wydania, mąż powódki mógł posłużyć się nim dla dowolnych potrzeb, narażając pacjentkę pozwanej na naruszenie jej dóbr osobistych. Pozwana w ten sposób naruszyła zatem dobra osobiste powódki w postaci prawa do prywatności, prawa do pozostawania w tajemnicy danych wynikających z historii choroby i ewentualnych wniosków biegłego psychiatry co do jej stanu zdrowia (konieczności przeprowadzenia obserwacji psychiatrycznej), czyli zachowania tajemnicy lekarskiej.

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 30 grudnia 2013 r., I ACa 596/13

Standard: 22362 (pełna treść orzeczenia)