Odpowiedzialność za zaniechanie władzy publicznej
Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej i samorządu w sferze imperium (art. 417 k.c.) Cywilnoprawna odpowiedzialność za zaniechanie
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Odpowiedzialność na podstawie art. 417 § 1 k.c. opiera się wyłącznie na przedmiotowej bezprawności działania, co oznacza, że dla przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy wystarcza ustalenie zaniechania określonego działania Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego przy wykonywaniu władzy publicznej. Aby móc jednak taką przesłankę ustalić, nie może budzić żadnych wątpliwości obowiązek określonego działania statuowany w skonkretyzowanym przepisie prawa powszechnie obowiązującego (jednocześnie wskazujący, jakie działanie organu władzy publicznej, w jakiej konkretnie sytuacji musi być podjęte dla uniknięcia potencjalnej szkody).
Z hipotezy przepisu wyłączone są, zatem wszelkie powinności „miękkie”, niemające wprost swego źródła w skonkretyzowanej normie prawnej, a wynikające np. z elementarnych reguł określających zasady postępowania w społeczeństwie, z których mogą wypływać obowiązki określonego działania lub zaniechania nawet wtedy, gdy nie są wprost wyrażane w aktach normatywnych. Takim zbiorem reguł „miękkich” skutecznych erga omnes są m.in. zasady współżycia społecznego.
Wyrok SA w Lublinie z dnia 1 października 2020 r., I ACa 757/19
Standard: 73548 (pełna treść orzeczenia)
Pojęcie zaniechania stanowiącego przesłankę - opartej na konstrukcji bezprawności zachowania - odpowiedzialności odszkodowawczej władzy publicznej, dotyczy tych sytuacji, w których obowiązek określonego działania jest skonkretyzowany w przepisie prawa i można ustalić, na czym konkretnie miałoby polegać zachowanie organu władzy publicznej, aby do szkody nie doszło.
Za zaniechanie uznaje się każde niewykonanie, zupełne lub częściowe, obowiązku dostatecznie skonkretyzowanego w normie prawnej.
Decydujące znaczenie dla tej odpowiedzialności ma zatem zgodność zachowania sprawcy z wzorcem postępowania ujętym w przepisie prawa materialnego, przy czym w prawie publicznym dominuje metoda regulacji obowiązku w taki sposób, by czynności nakazane i oczekiwane od zobowiązanego były szczegółowo określone przez przepisy.
Brak, zatem skonkretyzowania w normie prawnej obowiązku działania może prowadzić do stwierdzenia braku bezprawności zaniechania, a tym samym braku podstawy prawnej dla przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej za zaniechanie.
Wyrok SN z dnia 22 lutego 2019 r., IV CSK 152/18
Standard: 73547 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 68384
Standard: 67239
Standard: 58234
Standard: 22353
Standard: 67933
Standard: 71048
Standard: 22354