„Dzierżawa bezczynszowa” (art. 708 k.c.)
Czynsz w umowie dzierżawy (art. 693 k.c., art. 699 -700 k.c., art. 703 , art. 707 - 708 k.c.) Umowa dzierżawy (art. 693-709 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Artykuł 703 k.c. ma odpowiednie zastosowanie do umów, o których mowa w art. 708 k.c.
Umowy, do których odnosi się art. 708 k.c., zaliczane są często do kategorii umów nienazwanych. Jeśli nawet zgodzić się z takim ich sklasyfikowaniem, to niewątpliwie ich konstrukcja jest bliższa dzierżawie niż jakiejkolwiek innej umowie, zwłaszcza jeśli zaakceptuje się stanowisko o w zasadzie dowolnej formie czynszu dzierżawnego, byle tylko jego świadczenie zaspakajało jakieś ekonomiczne interesy wydzierżawiającego, samodzielnie przez niego określone.
Z tej przyczyny nazwa „dzierżawa bezczynszowa”, powszechnie stosowana na określenie umowy uregulowanej w art. 708 k.c., nie jest precyzyjna. Oddanie rzeczy do nieodpłatnego używania z prawem pobierania pożytków niewątpliwie nie miałoby cech umowy dzierżawy, ale uzyskanie przez oddającego rzecz do korzystania równowartości ciążących na nim świadczeń publicznoprawnych - obojętne czy do jego rąk, czy w jego imieniu na rachunek uprawnionego do ich pobrania podmiotu publicznoprawnego - jest ekonomicznie jakąś formą odpłatności za oddanie rzeczy do korzystania z prawem pobierania pożytków. Niewykonanie przez dzierżawcę tego obowiązku, jeśli go przyjął na siebie, rodzi dla oddającego mu rzecz do korzystania tego samego rodzaju negatywne konsekwencje, jakie powoduje niewywiązanie się z obowiązku zapłaty czynszu.
Nie ma żadnych racjonalnych powodów, dla których należałoby przyjmować, że zaniechanie świadczenia czynszu (w pieniądzu, rzeczach, usługach) upoważnia wydzierżawiającego do wypowiedzenia dzierżawcy umowy, jak o tym stanowi art. 703 k.c., a nie powoduje takich konsekwencji zaniechanie przekazania wydzierżawiającemu lub z jego upoważnienia i w jego imieniu - organowi podatkowemu, równowartości podatku, który na podstawie przepisów publicznoprawnych ciąży na wydzierżawiającym.
Jedna i druga sytuacja w identyczny sposób dotyka interesu wydzierżawiającego i nie sposób wymagać od niego, że przez czas, na który zawarł umowę dzierżawy, czy umowę, o jakiej mowa w art. 708 k.c. będzie znosił niewywiązywanie się z niej przez dzierżawcę, ograniczając się wyłącznie do systematycznego dochodzenia od niego świadczenia, które ten zgodnie z umową powinien spełniać dobrowolnie i w uzgodnionym terminie.
Wyrok SN z dnia 22 czerwca 2018 r., II CSK 496/17
Standard: 22141 (pełna treść orzeczenia)
Przepisy art. 673 § 1 i 3 k.c., regulujące tę kwestią, stosuje się do umowy dzierżawy, a pośrednio i do bezczynszowego korzystania z gruntu (art. 708 k.c.) bez modyfikacji.
Wyrok SA w Szczecinie z dnia 8 lutego 2017 r., I ACa 766/16
Standard: 66741 (pełna treść orzeczenia)