Wystąpienie wspólnika ze spółki komandytowo - akcyjnej

W art. 14 ust. 3 pkt 11 u.p.d.o.f., ustawodawca wyłączył z kategorii przychodów podatkowych z działalności gospodarczej środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki (w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 8, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce). Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia spornego problemu będzie w tym przypadku miało ustalenia znaczenia użytego w art. 14 ust. 3 pkt 11 u.p.d.o.f. zwrotu legislacyjnego "wystąpienie ze spółki", zważywszy że Wnioskodawca traci swoją więź ze spółką komandytowo-akcyjną wskutek umorzenia akcji (dobrowolnego, przymusowego lub automatycznego).

W art. 148 § 1 k.s.h. wskazano przyczyny rozwiązania spółki (przyczyny przewidziane w statucie, uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki, ogłoszenie upadłości spółki, śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jedynego komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej, inne przyczyny przewidziane prawem). W § 2 zawarto zapis, zgodnie z którym ogłoszenie upadłości akcjonariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki.

Natomiast w art. 149 § 1 k.s.h. prawodawca dopuścił wypowiedzenie umowy spółki przez komplementariusza i jego wystąpienie ze spółki, jeżeli statut tak stanowi, wprowadzając w § 2 zapis, że akcjonariuszowi nie przysługuje prawo wypowiedzenia umowy spółki.

Akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej nie występuje z tej spółki, a jedynie może zbyć akcje. W przypadku akcjonariusza utrata członkostwa, a więc "swoiste wystąpienie" może odbyć się przez zbycie akcji albo ich umorzenie, które to nie oznacza możliwości wystąpienia przez akcjonariusza ze spółki w rozumieniu art. 149 K.s.h, a jedynie w potocznym znaczeniu tego słowa, obrazującym zerwanie więzi kapitałowej łączącej akcjonariusza ze spółką, podczas gdy wystąpienie, o którym mowa w przywołanym przepisie dotyczy co do zasady więzi jaka powstaje pomiędzy spółką a wspólnikiem w spółkach osobowych.

Uprawnień do wystąpienia z SKA nie przewidziano w przedstawionym rozumieniu w przypadku akcjonariusza, który nie ma prawa wypowiedzenia umowy spółki, może jedynie zbyć akcje, może także dojść do ich umorzenia (tak też w wyroku NSA z dnia 20 listopada 2015 r., sygn. akt II FSK 2716/13).

Wyrok NSA z dnia 26 sierpnia 2016 r., II FSK 2138/14

Standard: 21823 (pełna treść orzeczenia)