Istota skutku kształtującego wyroku uwzględniającego powództwo oparte na art. 840 k.p.c.

Istota skutku kształtującego wyroku uwzględniającego powództwo oparte na art. 840 k.p.c. polega - jak przyjmuje się w doktrynie - na zmianie istniejącego stanu prawnego przez pozbawienie wierzyciela uprawnienia do egzekucji (prawa do zaspokojenia w drodze egzekucji). W judykaturze rozwijającej ten pogląd wskazuje się, że celem powództwa opozycyjnego jest udaremnienie możliwości przeprowadzenia egzekucji na podstawie określonego tytułu wykonawczego. Stanowi ono środek obrony przed egzekucją i dlatego powód w pełni osiąga cel związany z tym powództwem, uzyskując wyrok pozbawiający tytuł wykonawczy wykonalności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015 r., IV CSK 272/14, nie publ.). Skutek ten, jak każdy skutek kształtujący, oddziałuje co do zasady erga omnes w tym znaczeniu, że każdy musi respektować zmianę sytuacji prawnej polegającą na pozbawieniu wierzyciela uprawnienia do prowadzenia egzekucji.

Pozbawienie to dotyczy jednak uprawnienia do prowadzenia egzekucji na podstawie tego tytułu wykonawczego, który został wyrokiem pozbawiony wykonalności, zgodnie bowiem z art. 840 § 1 k.p.c. powództwo opozycyjne kieruje się przeciwko temu tytułowi wykonawczemu, którym jest co do zasady tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności (art. 776 k.p.c.).

Uchwała SN z dnia 16 lutego 2017 r., III CZP 99/16

Standard: 21713 (pełna treść orzeczenia)