Czynności detektywa w celu poszukiwania dowodów w sprawie klienta a prawa do prywatności

Jak wynika z ustaleń poczynionych przez Sąd Apelacyjny uznał on, że działania pozwanego nie naruszyły dóbr osobistych powoda w postaci czci i dobrego imienia, gdyż nie został on w raporcie detektywa przedstawiony w złym świetle. Niemniej czynności zlecone przez pozwanego wywołały w ocenie Sądu strach i negatywne przeżycia psychiczne u powoda, będące rezultatem obserwowania go przez osobę trzecią i rozpytywania pośród sąsiadów. Naruszono tym samym jego prawo do prywatności i wolności osobistej.

Trudno w takim przypadku przyjąć, że zarzut naruszenia art. 24 k.c. jest zasadny, jeśli pozwany powołuje się na realizowane w innym procesie cywilnym prawo do obrony. Jak wspominano pojęcie oczywistej bezzasadności musi być łączone z pojęciem bezprawności. O bezprawności nie może być mowy, jeśli przyjęta przez sąd wykładnia mieści się w dopuszczalnych granicach rozumowania prawniczego. Tak stało się zaś w niniejszej sprawie. Sąd Apelacyjny wykazał, że podjęte przez pozwanego czynności nie były adekwatne do potrzeby procesowej, jaka ujawniła się w procesie o odszkodowanie i zadośćuczynienie, gdyż pozwany mógł realizować to prawo innymi środkami dowodowymi. Bez znaczenia jest przy tym podnoszona przez pozwanego okoliczność, że ostatecznie przedstawiony przez niego raport z czynności prywatnego detektywa odniósł skutek, gdyż doprowadził do nieuwzględnienia w pełnym zakresie roszczeń powoda.

Nie może budzić wątpliwości, że ocena innego sądu co do dopuszczalności pewnego środka dowodowego nie wiąże sądu rozpoznającego sprawę o naruszenie dóbr osobistych, które mogły być wywołane uzyskaniem i ujawnieniem tego środka.

Nie można także uznać, że powołanie się przez pozwanego na to, że posłużył się legalnie działającym biurem detektywistycznym może wyłączyć jego odpowiedzialność skoro Sąd uznał odpowiedzialność pozwanego za jego własny czyn, a nie za czynnej innej osoby. Powołane przez skarżącego przepisy ustawy usługach detektywistycznych, w tym w szczególności dotyczące prawa do przetwarzania danych osobowych, również nie dają podstaw do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego za naruszenie dóbr osobistych, gdyż regulują przedmiotowo odmienną materię i nie dotyczą pozwanego w sprawie.

Postanowienie SN z dnia 19 grudnia 2018 r., I CNP 14/18

Standard: 21102 (pełna treść orzeczenia)