Forma umowy o przeniesienie praw autorskich (art. 53 Pr.Aut.), licencji wyłącznej (art. 67 ust. 5 Pr.Aut.) licencji niewyłącznej

W przypadku umów licencji niewyłącznej, może dojść do ich zawarcia również w sposób dorozumiany (per facta concludenta). Twierdzenia apelującej, odwołującej się do „konieczności” zawarcia umowy w formie pisemnej, nie znajdowały oparcia w przywołanych przez Sąd I instancji przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Brak osobnej pisemnej umowy dotyczącej możliwości wykorzystania utworów powodów w dalszych wydaniach katalogów mebli, nie stanowił więc podstawy do uznania działań strony pozwanej za nielegalne.

Zachowanie formy pisemnej pod rygorem nieważności zostało przez ustawodawcę przewidziane w odniesieniu do umowy o przeniesienie praw autorskich (art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych) oraz umowy licencyjnej wyłącznej (art. 67 ust. 5 ustawy). Dlatego też w sytuacji, gdy zebrane w sprawie dowody nie wskazują, że intencją powodów było ograniczenie prawa do korzystania przez pozwaną z wykonanych już fotografii mebli, zatem w braku wyraźnego wskazania na wyłączny charakter licencji, trafnie Sąd I instancji przyjął, że twórcy udzielili licencji niewyłącznej (art. 67 ust. 2 ustawy), która pozwalała m.in. na zamieszczenie ich na stronie internetowej spółki oraz na wykorzystanie ich także w wydawanych w kolejnych latach katalogach. Ich eksploatacja mogła zatem następować, bez konieczności uzyskiwania każdorazowo indywidualnej i osobnej zgody powodów. Tylko bowiem w przypadku wyraźnego wprowadzenia do umowy, w formie pisemnej, odpowiedniego postanowienia co do wyłącznego charakteru licencji bądź postanowienia wyraźnie sprzeciwiającego się udzielaniu dalszych licencji przez licencjodawcę, dopuszczalne jest zakwalifikowanie danej umowy jako umowy licencyjnej wyłącznej (por. Janusz Barta, Komentarz do art. 67 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 22 stycznia 2016 r., I ACa 859/15

Standard: 20725 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 78 § 1 zd. 1 k.c. do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. W odniesieniu do umowy przenoszącej autorskie prawa majątkowe oznacza to wymóg określenia w dokumencie między innymi przedmiotu przenoszonych autorskich praw majątkowych, a więc konkretnych utworów objętych tymi prawami, a także wskazania pól eksploatacji.

Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 2 ustawy Prawo autorskie, umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2005 r., III CK 124/05).

W świetle prawa autorskiego wymóg formy pisemnej jako warunek skutecznego i ważnego zawarcia umowy dotyczy umowy o przeniesienie praw autorskich (art. 53 Prawa autorskiego) i umów licencji wyłącznej (art. 67 ust. 5 Prawa autorskiego). Nie obejmuje natomiast licencji niewyłącznej. Oświadczenie woli stron w przypadku umowy licencji niewyłącznej mogą być więc złożone w dowolny sposób wyrażający ich wolę w sposób dostateczny, zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 60 KC.

Zgodnie z art. 53 Prawa autorskiego, umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga dla swej ważności zachowania formy pisemnej. Również uzupełnienie lub zmiana umowy przenoszącej prawa autorskie wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 77 § 1 KC). Tym samym zachowanie stron, które po wygaśnięciu umowy z dnia 1 kwietnia 2009 r. nadal zgodnie wykonywały prawa i obowiązki wynikające z tej umowy, nie może być kwalifikowane jako przedłużenie tej umowy per facta concludentia. Przeciwko takiemu wnioskowi przemawiają wskazane powyżej przepisy prawa materialnego dotyczące wymogu formy co do zawarcia lub przedłużenia umowy o przeniesienie praw autorskich.

Na gruncie art. 68 § 1 Prawa autorskiego możliwość zawarcia klauzuli przewidującej wyłączenie możliwości wypowiedzenia umowy licencyjnej dopuszcza się w przypadku umów licencyjnych o charakterze niewyłącznym, z wynagrodzeniem ustalonym jednorazowo jako określona kwota pieniężna płatna wraz z zawarciem umowy, zgodnie z którymi dalsze korzystanie z utworu w zakresie udzielonej licencji nie wymaga od licencjodawcy żadnych dodatkowych obowiązków (zob. w szczególności: T. Targosz, w: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, uwaga 8 do art. 68).

Wyrok SA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2015 r., VI ACa 1735/14

Standard: 20724 (pełna treść orzeczenia)