Uprawdopodobnienie za pomocą dokumentu faktu dokonania czynności prawnej; początek dowodu na piśmie (art. 74 § 2 k.p.c.)

Z art. 74 § 2 k.c. też wynika, że dowody osobowe mogą być wykorzystane do ustalenia okoliczności jej zawarcia, jeśli została ona uprawdopodobniona za pomocą dokumentu. Z art. 77[3] k.c. zaś wynika, że dokumentem jest każdy „nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jego treści”, w tym z informacją pochodzącą od stron spornej czynności prawnej. Za dokument w rozumieniu przyjętym w tym przepisie więc należało uznać również utrwalony na nośniku elektronicznym zapis rozmowy, do której doszło pomiędzy stronami. Bez znaczenia dla uznania wartości dowodowej tej rozmowy było, że nie wynikało z niej, ani z nośnika, na których została ona utrwalona, w jakiej dacie została ona przeprowadzona pomiędzy stronami. Treść tej rozmowy jasno bowiem wykazywała, że doszło do niej po zawarciu spornej umowy. Strony bowiem rozmawiały o okolicznościach dotyczących wykonania tej umowy przez powódkę i niezwrócenie pożyczki przez pozwanego.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 21 czerwca 2022 r., V ACa 883/21

Standard: 83604 (pełna treść orzeczenia)

Niezachowanie formy pisemnej zastrzeżonej dla celów dowodowych powoduje niedopuszczalność, w razie sporu, prowadzenia dowodu ze świadków lub z przesłuchania stron na fakt zawarcia kontraktu, przy czym przewidziane są tu wyjątki, m.in. jeżeli fakt kontraktu został uprawdopodobniony za pomocą pisma. Uprawdopodobnienie faktu dokonania czynności może nastąpić za pomocą jakiegokolwiek pisma (tzw. początek dowodu na piśmie). Za początek dowodu na piśmie uznaje się każde pismo mające związek z czynnością. Pismo to nie musi stwierdzać spornego faktu (dokonania czynności), lecz musi stanowić podstawę uzasadniającą prawdopodobieństwo, że fakt, który ma być dowiedziony, rzeczywiście się wydarzył. 

Wyrok SA w Warszawie z dnia 27 czerwca 2019 r., V ACa 1262/17

Standard: 83608 (pełna treść orzeczenia)