Zbycie spadku, rozporządzenie udziałem w spadku
Zbycie spadku, rozporządzenie udziałem w spadku (art. 1051 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Rozporządzenie udziałem w spadku nie podlega ograniczeniu (art. 1051 k.c.). Na mocy takiej umowy następuje sukcesja generalna nabywcy w prawa i obowiązki spadkobiercy. Nabywca może być także osoba spoza kręgu spadkobierców. Zgodnie z art. 1070 1 k.c. w zw. z art. 166 § 1 k.c. jeżeli następuje zbycie udziału w spadku obejmującym gospodarstwo rolne, pozostałym spadkobiercom przysługuje prawo pierwokupu jeżeli prowadzą gospodarstwo na gruncie wspólnym, co nie dotyczy wypadku gdy nabywcą jest osoba, która dziedziczyłaby gospodarstwo sprzedawcy.
Postanowienie SO w Kielcach z dnia 3 kwietnia 2014 r., II Ca 1641/13
Standard: 19490 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 1051 k.c., każdy spadkobierca może swobodnie dysponować swoim udziałem spadkowym, w tym względzie nie jest bowiem uzależniony od woli współspadkobierców. Gdy chodzi natomiast o rozporządzenie przez spadkobiercę udziałem w przedmiocie należącym do spadku, to - stosownie do dyspozycji art. 1036 k.c. - do takiego rozporządzenia wymagana jest zgoda pozostałych spadkobierców. W braku zgody któregokolwiek z nich rozporządzenie jest bezskuteczne o tyle, o ile naruszałoby uprawnienia przysługujące temu spadkobiercy na podstawie przepisów o dziale spadku. Oznacza to, że dział spadku można przeprowadzić w ten sposób, jakby rozporządzenia nie było. W takim wypadku sąd – ustalając zgodnie z art. 684 k.p.c. skład i wartość spadku – bierze pod uwagę stan spadku z chwili jego otwarcia, a wartość z chwili dokonania działu i w konsekwencji określa wartość spornego przedmiotu według jego wartości rynkowej z chwili orzekania. Nie ma w takim wypadku znaczenia jaką cenę uzyskał spadkobierca, który bez zgody pozostałych spadkobierców rozporządził udziałem w przedmiocie należącym do spadku. Zasady dokonywanego w dziale spadku rozliczenia według wartości rynkowej z chwili działu nie zmienia okoliczność, że w chwili zbycia spadkobierca legitymował się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku, według którego - wbrew rzeczywistemu stanowi rzeczy - był jedynym spadkobiercą. Skutki przewidziane w art. 1036 k.c. następują bowiem także w razie nabycia udziału w przedmiocie należącym do spadku od spadkobiercy legitymującego się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku
W postanowieniu z dnia 26 września 2007 r., IV CSK 139/07, a następnie w wyroku z dnia 11 maja 2011 r., I CSK 473/10, Sąd Najwyższy przyjął, że rozporządzenie przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego stanowi w istocie rozporządzenie udziałem w tym przedmiocie, w związku z czym może nastąpić tylko za zgodą współspadkobierców, a dokonane bez ich zgody jest bezskuteczne, o ile naruszałoby ich uprawnienia przysługujące im na podstawie przepisów o dziale spadku ( art. 1036 k.c.).
Postanowienie SN z dnia 23 stycznia 2013 r., I CSK 262/12
Standard: 35657 (pełna treść orzeczenia)