Nadużycie stosunku zaufania w rozumieniu art. 199 § 3 k.k.

Nadużycie zaufania, o którym stanowi art. 199 § 3 k.k. jest rozumiane jako wykorzystanie występującego po stronie małoletniego przeświadczenia, że sprawcy można ufać, wierzyć jego intencjom i takie zachowanie sprawcy jest wyłącznym powodem, dla którego małoletni wyraził zgodę na obcowanie płciowe lub poddanie się innej czynności seksualnej albo wykonanie takiej czynności (por. uz. wyroku SN z dnia 2 czerwca 2010 r., V KK 369/09)

Wyrok SN z dnia 31 marca 2020 r., II CSK 124/19

Standard: 44726 (pełna treść orzeczenia)

Do istoty nadużycia zaufania w rozumieniu art. 199 § 3 k.k. należy wykorzystanie przez sprawcę faktu, że małoletnia ofiara podejmuje świadomą decyzję w przedmiocie zadysponowania swoją seksualnością na podstawie motywacji, która nie mogłaby się stać podstawą takiej decyzji, gdyby nie okoliczność, że ofiara ma zaufanie do sprawcy Omawiane znamię nawiązuje do anachronicznej w dzisiejszych czasach formy tzw. uwiedzenia.

Art. 199 § 3 k.k. zakłada, że współżycie pomiędzy sprawcą a jego ofiarą następuje za jej zgodą, tyle że podjętą w wyniku szczególnej motywacji, którą jest zaufanie do sprawcy. Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należało, że dla przypisania oskarżonemu nadużycia zaufania, którym darzyła go pokrzywdzona, nieistotne były takie okoliczności, jak stopień rozwoju sfery seksualności pokrzywdzonej, szeroko pojmowana swoboda jej zachowań, wcześniejsze spożycie przez nią alkoholu, jak również brak inicjatywy ze strony sprawcy. Nie było więc konieczności prowadzenia w tym zakresie pogłębionego postępowania dowodowego, w tym – powołania biegłego z zakresu seksuologii „na okoliczność świadomości i dojrzałości w sferze seksualnej pokrzywdzonej oraz jej współdziałania w zarzucanym oskarżonemu czynie”.

Postanowienie SN z dnia 11 lipca 2018 r., III KK 328/18

Standard: 19443 (pełna treść orzeczenia)