Zestawy pytań egzaminacyjnych na egzamin państwowy

Nie budzący wątpliwości zapis art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej nie tylko nie daje podstaw do tego aby faworyzować przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ale wręcz przeciwnie jednoznacznie wskazuje na to, że informację publiczną stanowią nie tylko wiadomości pochodzące z dokumentów bezpośrednio zredagowanych i wytworzonych przez organ, ale przymiot taki posiadać będą także te wiadomości, które pochodzą z innych dokumentów, których organ używa do zrealizowania powierzonych zadań publicznych, nawet jeśli prawa autorskie do owych dokumentów należą do innego podmiotu. (vide: wyrok NSA z dnia 2 lipca 2003 r. w sprawie sygn. akt II SA 837/03, oraz wyrok NSA z dnia 18 września 2009 r. w sprawie sygn. akt I OSK 315/08). Tylko takie rozumienie relacji pomiędzy oboma ustawami pozwala na realizację celu, który stoi przed ustawą o dostępie do informacji publicznej. Jeśli bowiem kontrola społeczna organów publicznych ma być efektywna, to generalnie winna dotyczyć wszelkich informacji, których organ używa do zrealizowania powierzonych zadań publicznych.

Z powyższym zapatrywaniem koreluje przepis art. 4 pkt 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowiący, iż przedmiotu prawa autorskiego nie stanowią m.in. urzędowe dokumenty i urzędowe materiały. Definicja urzędowego dokumentu w ustawie o dostępie do informacji publicznej uregulowana została w przepisie art. 6 ust. 2 stanowiącym, iż dokumentem urzędowym jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy. Natomiast rozumienie pojęcia "materiały urzędowe" bodaj najtrafniej przybliżył SN w wyroku z dnia 26 września 2001 r. w sprawie sygn. akt IV CKN 458/00 wskazując, iż materiałem urzędowym jest "to, co pochodzi od urzędu lub innej instytucji państwowej, bądź dotyczy sprawy urzędowej, bądź powstało w rezultacie zastosowania procedury urzędowej".

Mając na uwadze przytoczony, tak w odpowiedzi na skargę, jak i podczas rozprawy sądowej, proces opracowywania zestawów pytań egzaminacyjnych, to wskazać należy - wbrew temu co podnosi organ - iż zestawy pytań, w oparciu o które przeprowadzana jest część testowa egzaminu medycznego stanowią dokumenty urzędowe w rozumieniu wskazanego już powyżej przepisu art. 6 ust. 2 omawianej ustawy. Do identycznego wniosku prowadzi analiza przepisu § 32 ust. 2 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. Nr 213, poz. 1779, ze zm.) stanowiącego, iż test oraz egzamin ustny i praktyczny opracowuje i ustala CEM w porozumieniu z właściwym konsultantem krajowym lub jego przedstawicielem oraz przedstawicielem właściwego towarzystwa naukowego odrębnie dla każdej specjalności oraz na każdą sesję egzaminacyjną. Tak więc skoro to organ powołany jest do tego aby opracować i ustalać test egzaminacyjny, to tym samym nie może budzić wątpliwości, iż ów test egzaminacyjny jest dokumentem urzędowym, w którym funkcjonariusz publiczny - w rozumieniu przepisu art. 115 § 13 pkt 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) - w ramach swych kompetencji, zawarł utrwalone i podpisane oświadczenie wiedzy, skierowane do podmiotu zdającego egzamin państwowy. Tak więc nie polemizując ze stanowiskiem organu, iż różni autorzy opracowują na potrzeby przeprowadzenia PES pytania z poszczególnych dziedzin medycyny, stanowiące utwory w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to stwierdzić należy, iż opracowanie i ustalenie przez organ, w oparciu o owe pytania, testu egzaminacyjnego służącego do przeprowadzenia PES powoduje, iż utwory te, wykorzystane do egzaminu państwowego uzyskują walor dokumentu urzędowego, zaś pytania niewykorzystane, stanowiące tzw. "pulę pytań" są "materiałem urzędowym" w rozumieniu przepisu art. 4 pkt 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (vide: wyrok SN z dnia 26 września 2001 r., w sprawie sygn. akt IV CKN 458/00, oraz postanowienie WSA w Warszawie z dnia 29 czerwca 2010 r., w sprawie sygn. akt II SAB/WA 91/10)

Konkludując wypada zatem wskazać, iż dokumenty zawierające w sobie informacje wytworzoną przez organ, służącą realizacji jego zadań publicznych stanowią informację publiczną i jako dokumenty urzędowe lub materiały urzędowe nie stanowią przedmiotu praw autorskiego.

Wyrok WSA w Łodzi z dnia 20 grudnia 2010 r., II SAB/Łd 53/10

Standard: 19264 (pełna treść orzeczenia)