Służebność przesyłu - wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości za okres poprzedzający zasiedzenie
Odpowiednie wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305[2] k.c.)
Zagadnienie, czy właścicielowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z niej wobec posiadacza służebności przesyłu (służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu), po okresie rozbieżności w piśmiennictwie i orzecznictwie, przestało być sporne. Przyjęto, że przysługuje ono na podstawie art. 224 § 2 i art. 225 w zw. z 230 oraz art. 352 § 2 k.c. (por. uchwała (7) SN z dnia 26 listopada 2014 r., III CZP 45/14, uchwała SN z dnia 24 lipca 2013 r., III CZP 36/13).
Takie roszczenie jest następstwem ingerencji w prawo własności o charakterze bezwzględnym i nie ma charakteru odszkodowawczego ani z bezpodstawnego wzbogacenia, nie rekompensuje strat ani korzyści nieuzyskanych przez właściciela, jakkolwiek taki interes faktycznie zaspokaja (por. uchwała SN z dnia 8 września 2011 r., III CZP 43/11, wyrok SN z dnia 29 maja 2014 r., V CSK 398/13).
Wyrok SN z dnia 7 lipca 2017 r., V CSK 636/16
Standard: 47024 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada2016 r., III CZP 77/16, właścicielowi nieruchomości obciążonej wskutek zasiedzenia służebnością przesyłu nie przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z tej nieruchomości za okres poprzedzający zasiedzenie. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy odwołał się do ugruntowanego w orzecznictwie poglądu, zgodnie z którym osobie, która utraciła własność rzeczy wskutek jej zasiedzenia przez posiadacza, nie przysługuje wobec posiadacza roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy bez tytułu prawnego w okresie poprzedzającym dzień zasiedzenia. Funkcja i cel instytucji zasiedzenia sprzeciwiają się bowiem przyznaniu byłemu właścicielowi wobec posiadacza, który stał się właścicielem (uprawnionym z innego prawa rzeczowego) roszczeń, u których podstaw leży prawo własności, w tym roszczeń uzupełniających za okres poprzedzający datę zasiedzenia. Pogląd ten obejmuje również zasiedzenie ograniczonego prawa rzeczowego w postaci służebności gruntowej, której treść odpowiada tak zwanej służebności przesyłu.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 21 marca 2017 r., VI ACa 1249/15
Standard: 19139 (pełna treść orzeczenia)