Szybkość postępowania w sprawie bezprawnego uprowadzenia albo zatrzymania dziecka

Procedura powrotowa jest ze swej natury procedurą przyspieszoną, ponieważ ma ona zapewnić szybki powrót dziecka, jak wynika to z preambuły konwencji haskiej z 1980 r. i z motywu 17 rozporządzenia nr 2201/2003. Prawodawca Unii skonkretyzował zresztą ten imperatyw w art. 11 ust. 3 rozporządzenia nr 2201/2003, nakazując sądom, do których wpłynął wniosek o powrót, wydanie orzeczenia nie później niż sześć tygodni od wniesienia tego wniosku, chyba że na skutek nadzwyczajnych okoliczności nie jest to możliwe.

Wniosek o powrót powinien więc opierać się na okolicznościach, które szybko i łatwo można sprawdzić i które są w miarę możliwości jednoznaczne.

Ze sprawozdania wyjaśniającego do konwencji haskiej z 1980 r. wynika bowiem, że jednym z celów tej konwencji i, w konsekwencji, art. 11 rozporządzenia nr 2201/2003 jest przywrócenie status quo ante, to znaczy sytuacji, która istniała przed bezprawnym uprowadzeniem lub zatrzymaniem dziecka. Procedura powrotowa zmierza zatem do umieszczenia dziecka w środowisku, które jest mu najbardziej znajome, i w ten sposób do przywrócenia ciągłości warunków jego istnienia i rozwoju.

Procedura powrotowa przewidziana w konwencji haskiej z 1980 r. i w rozporządzeniu nr 2201/2003 zmierza również do tego, by jeden z rodziców nie mógł wzmocnić swej pozycji w zakresie pieczy nad dzieckiem, unikając, w drodze faktów dokonanych, kompetencji sądów wyznaczonych zasadniczo, zgodnie z zasadami przewidzianymi w szczególności przez to rozporządzenie, do orzekania w przedmiocie odpowiedzialności rodzicielskiej za dziecko (zob. podobnie wyroki: z dnia 23 grudnia 2009 r., Detiček, C‑403/09 PPU, EU:C:2009:810, pkt 49; z dnia 9 października 2014 r., C, C‑376/14 PPU, EU:C:2014:2268, pkt 67).

Decyzja w sprawie powrotu dziecka lub jego zatrzymania nie rozstrzyga kwestii pieczy nad nim. W tym zakresie niemożność skorzystania z procedury powrotowej w sprawie w postępowaniu głównym jest bez uszczerbku dla przysługującego ojcu uprawnienia do dochodzenia jego praw do dziecka w ramach postępowania dotyczącego istoty odpowiedzialności rodzicielskiej, prowadzonego przed sądami właściwymi do rozpoznania sprawy na podstawie przepisów rozporządzenia nr 2201/2003, w ramach którego będzie można przeprowadzić szczegółowe badanie wszystkich okoliczności, w tym zachowania rodziców (zob. przez analogię wyrok z dnia 5 października 2010 r., McB., C‑400/10 PPU, EU:C:2010:582, pkt 58).

Wyrok TSUE z dnia 8 czerwca 2017 r., C‑111/17

Standard: 18667