Mianowanie na stanowisko i odwołanie ze stanowiska służbowego funkcjonariusza Inspekcji Celnej

Przewidziane ustawą o Inspekcji Celnej powołanie na stanowisko służbowe funkcjonariusza Inspekcji Celnej jest równoznaczne w skutkach z mianowaniem na stanowisko, jako sposobem zawiązania stosunku służbowego w rozumieniu ustawy o pracownikach urzędów państwowych, do której ustawa ta odsyła w sprawach ze stosunku pracy w niej nieuregulowanych. Za stanowiskiem tym przemawiają następujące argumenty.

Przede wszystkim należy wskazać na wymagania, jakie ustawa stawia osobom, które mają zostać powołane na stanowisko służbowe funkcjonariusza Inspekcji Celnej. Są one zbieżne z wymaganiami przewidzianymi w pragmatykach służbowych dla mianowania na stanowisko (w tym także w ustawie o pracownikach urzędów państwowych) i dotyczą posiadania wyłącznie obywatelstwa polskiego, nienagannej opinii i niekaralności za przestępstwo popełnione z winy umyślnej, posiadania wyższego wykształcenia oraz złożenia z wynikiem pomyślnym egzaminu kwalifikacyjnego (art. 31).

Ustawa wprowadza charakterystyczne dla pracowników mianowanych ograniczenia w postaci między innymi zakazu należenia do partii politycznych, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, posiadania udziałów w spółkach z o.o., sprawowania funkcji w podmiotach, których działalność jest związana z obrotem towarów (art. 34). Funkcjonariusze Inspekcji Celnej podlegają ograniczeniom w zakresie możliwości wykonywania dodatkowych zajęć zarobkowych (art. 35), a ponadto zobowiązani zostali do składania co rok oświadczeń o stanie majątkowym (art. 37). Również zakres zadań, łącznie z możliwością użycia środków przymusu bezpośredniego i broni palnej przez funkcjonariuszy Inspekcji Celnej (art. 7 i następne), są charakterystyczne dla stosunków służbowych z nominacji, np. funkcjonariuszy policji. Wreszcie charakterystyczne są wyliczone w ustawie przyczyny odwołania funkcjonariusza z zajmowanego stanowiska (art. 32). Ustawa przewiduje odwołanie z zajmowanego stanowiska przez Generalnego Inspektora Celnego w razie rezygnacji funkcjonariusza z zajmowanego stanowiska, niespełnienia warunku odbycia dwunastomiesięcznej praktyki zakończonej egzaminem kwalifikacyjnym, uzyskania prawa do emerytury na podstawie ogólne obowiązujących przepisów, uzyskania ujemnej oceny kwalifikacyjnej.

Wyrok SN z dnia 6 maja 2003 r., I PK 256/02

Standard: 18593 (pełna treść orzeczenia)