Ustanowienie hipoteki z naruszeniem zasad współżycia społecznego (nierzetelne postępowanie dewelopera, art. 58 § 2 k.c.)
Hipoteka (art. 65 u.k.s.h.) Umowa deweloperska w ustawie o własności lokalu (art. 9 u.w.l.)
Sądy polskie powinny – w ramach obowiązującego systemu prawa w chwili orzekania (art. 58 § 2, art. 353[1] k.c.) – dążyć do zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony prawnej nabywcom odrębnych lokali mieszkalnych, przede wszystkim w razie upadłości nierzetelnego dewelopera, angażujących znaczne kapitały pieniężne o charakterze inwestycyjnym, zwłaszcza że potrzeba takiej ochrony wynika także z odpowiednich norm konstytucyjnych (art. 64 ust. 3 i art. 76 Konstytucji)
Należy opowiedzieć się za przyjęciem takiej ich ochrony prawnej, która jest uzasadniona ewidentnie nierzetelnym postępowanie dewelopera lub nawet nieprzemyślanym (ryzykownym) prowadzeniem przez niego własnej działalności gospodarczej, zagrażającym nie tylko realności inwestycji, lecz także możliwości zwrotu kapitałów nabywców. Oznaczało to konieczność dokonania odpowiednio wnikliwej oceny okoliczności ustanowienia przez dewelopera kwestionowanych hipotek z punktu widzenia zasad współżycia społecznego, przy uwzględnieniu także reguł deontologii zawodowej deweloperów.
Do ustanowienia trzech kwestionowanych hipotek doszło z naruszeniem zasad współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.).
Nieodpowiedzialna i nieracjonalna działalność gospodarcza dewelopera, prowadząca do ustanowienia zabezpieczeń hipotecznych na rzecz jednego, znaczącego wierzyciela, wbrew postanowieniom umów przedwstępnych i w konsekwencji dozwolenie na "przejmowanie inicjatywy" w zakresie finalizowania przedsięwzięcia inwestycyjnego przez pozwanego "M.S.C." w postaci propozycji podwyższania ceny mieszkań dla powodów, może być oceniane jako postępowanie nierzetelne, niezgodne z zasadami współżycia społecznego i regułami deontologii zawodowej deweloperów (art. 58 § 2 k.c.).
Wyrok SN z dnia 9 lutego 2012 r., III CSK 181/11
Standard: 18576 (pełna treść orzeczenia)