Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie na podstawie art. 21ust. 3 p.u., a odpowiedzialność z art. 299 k.s.h.
Termin zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 21 p.u.)
Uznanie, że pozwany ponosi wobec powoda odpowiedzialność na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. nie przesądza automatycznie o takiej odpowiedzialności opartej na art. 21 ust. 3 p.u.n.
Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 września 2005 r. (V CSK 129/05, wskazane przepisy stanowią odrębne podstawy dochodzenia roszczeń przez wierzycieli spółki (z o.o.). Oba roszczenia różni przewidziany w nich ciężar dowodu, gdyż wywodzący swoje prawa z art. 21 ust. 3 p.u.n. wierzyciel musi udowodnić szkodę, niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie przez członka zarządu i związek przyczynowy między tymi przesłankami. Nie wystarczy zatem wykazanie, jak tego wymaga art. 299 § 1 k.s.h., jedynie bezskuteczności egzekucji wobec spółki. Szkoda poniesiona przez wierzyciela polega na tym, że wskutek niezgłoszenia albo spóźnionego zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości wierzyciel został pozbawiony zaspokojenia albo zaspokojony został w mniejszym stopniu, niż gdyby wniosek złożono w odpowiednim czasie.
Prima facie odpowiedzialność z art. 21 ust. 3p.u.n. wchodzi w rachubę zawsze w razie niezłożenia wniosku w terminie, niezależnie od winy członka zarządu.
Taka wykładnia przepisu nie jest jednak możliwa do przyjęcia, gdyż byłaby bardzie surowa od tej uregulowanej w art. 299 k.s.h., który w § 2 wśród przesłanek egzoneracyjnych wymienia niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości bez winy zarządcy. Różnica polega na tym, że na gruncie art. 21 ust. 3 p.u.n. to na wierzycielu spółki spoczywa ciężar wykazania winy członka zarządu.
Wyrok SO w Toruniu z dnia 13 lipca 2015 r., VI Ga 64/15
Standard: 18574 (pełna treść orzeczenia)