Zasiłek chorobowy w ubezpieczeniu społecznym rolników

W ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników ustawodawca przyznał prawo do zasiłku chorobowego osobie podlegającej ubezpieczeniu, nawet jeżeli ta zalega z uiszczaniem składek na ubezpieczenie chorobowe. Jednocześnie umożliwił potrącenie tych składek z należnego jej świadczenia tak, że osoba uprawniona może realnie go nie otrzymać. Uznać trzeba, że jest to rozwiązanie spójne z podstawową zasadą ubezpieczeń społecznych, jaką jest zasada wzajemności.

W opisywanej sprawie zastosowanie mechanizmu potrącenia nie wpływa w jakikolwiek sposób na możliwość zastosowania innych form zabezpieczenia społecznego, których obowiązek wprowadzenia do systemu prawnego wynika z art. 67 ust. 1 Konstytucji. Przede wszystkim osoby, których zasiłek chorobowy objęty jest potrąceniem, mogą w pełni korzystać z przysługujących im możliwości starania się o świadczenia z pomocy społecznej. W wypadku przyznania im tego świadczenia nie podlega ono potrąceniu na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników ani egzekucji na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015, ze zm.; dalej: ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji), gdyż w tym ostatnim wypadku są wyraźnie wyłączone z niej na podstawie art. 10 § 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Z tych też względów trudno uznać, że ustawodawca, wprowadzając możliwość potrącenia zaległych składek na ubezpieczenie społeczne z zasiłku chorobowego należnego uprawnionemu, naruszył istotę prawa do zabezpieczenia społecznego w rozumieniu art. 67 ust. 1 Konstytucji.

Wyrok TK z dnia 31 lipca 2014 r., SK 28/13, OTK-A 2014/7/81, Dz.U.2014/1061

Standard: 2399 (pełna treść orzeczenia)