Zgłoszenie wierzytelności powstałych z rozliczenia umowy ramowej

Sąd Apelacyjny podziela pogląd skarżącego, że przedmiotowa wierzytelność powstała z rozliczenia umowy ramowej podlega zaspokojeniu w postępowaniu upadłościowym jako wierzytelność czwartej kategorii. Nie ulega wątpliwości, że wierzytelność ta nie należy do wierzytelności wskazanych w art. 342 ust. 1 pkt 1 p.u.i.n.. Nie jest to umowa, której wykonania zażądał syndyk i nie jest to wierzytelność powstała z czynności syndyka. Fakt rozwiązania umowy ramowej po ogłoszeniu upadłości nie daje podstaw do traktowania jej jako wierzytelności uprzywilejowanej w zakresie sposobu zaspokojenia. Jedyne uprzywilejowanie w ramach rozliczenia umowy ramowej przewidziane jest w art. 85 ust. 4 p.u.i.n. przez dopuszczenie wzajemnej kompensaty, prowadzącej do zaspokojenia jej poza planem podziału.

Pogląd, iż wierzytelności powstałe z rozliczenia umowy ramowej podlegają zgłoszeniu do masy upadłości i zaspokojeniu w ramach planu podziału znajduje akceptację w poglądach doktryny. I tak w komentarzu do art. 85 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze prof. Andrzej Jakubecki stwierdził, że jeżeli wierzytelność nie zostanie zaspokojona w trybie kompensaty, to niepokryta część wierzytelności podlega zgłoszeniu na zasadach ogólnych (System Lex). W komentarzu - Prawo upadłościowe i naprawcze Piotra Zimmermana, wyd. C. H. Beck, rok 2012 - również stwierdzono, że ujemny wynik rozliczenia umów podlega zgłoszeniu na listę wierzytelności i zaspokojeniu na zasadach ogólnych. Również w Komentarzu - Prawo upadłościowe i naprawcze - Stanisława Gurgula, Wyd. C. H. Beck, 2004 r., s.250 (podobnie wydanie z 2013 r., komentarz do art. 85- system Legalis) wyrażono pogląd, że niezaspokojona część wierzytelności powinna być zgłoszona przez wierzyciela do sędziego komisarza, by mogła być uwzględniana przy podziale ogólnych funduszy masy upadłości.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż skoro przedmiotowa wierzytelność podlega zaspokojeniu w trybie zgłoszenia wierzytelności i podziału funduszy masy upadłości, jedyną drogą jej dochodzenia jest dokonanie zgłoszenia do sędziego komisarza w trybie przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.

Podkreślić należy, że z dniem ogłoszenia upadłości likwidacyjnej wyłącznym trybem dochodzenia wierzytelności upadłościowych staje się postępowanie upadłościowe. Wierzytelności te powinny być zgłoszone przez wierzyciela sędziemu komisarzowi.

Proces cywilny o wierzytelności upadłościowe jest co do zasady niedopuszczalny, z wyjątkiem sytuacji określonej w art. 145 ust. 1 p.u.i.n., gdy postępowanie sądowe zostało wszczęte przed ogłoszeniem upadłości pozwanego, a w postępowaniu upadłościowym odmówiono ich umieszczenia na liście wierzytelności, co aktualnie w sprawie nie zachodzi.

Postanowienie SA w Lublinie z dnia 25 marca 2014 r., I ACa 804/13

Standard: 18191 (pełna treść orzeczenia)