Kryterium „zasad współżycia społecznych” przy wykładni oświadczenia woli

Zawarte w art. 65 k.c. kryterium zasad współżycia społecznego oznacza tymczasem konieczność tłumaczenia oświadczeń woli z zachowaniem zasad etycznych, które wyłączają możliwość wykładni prowadzącej do nierównego traktowania przez ubezpieczyciela kontrahentów w podobnych sytuacjach faktycznych. Interpretacja zatem postanowienia § 32 o.w.u. na podstawie art. 65 k.c. uzasadnia wniosek, że skutkiem niezachowania terminu do zgłoszenia ubezpieczycielowi szkody, w wypadku niezwłocznego zawiadomienia Policji o kradzieży, powinno być obniżenie odszkodowania, a nie jego wyłączenie, chyba że w sprawie zostanie wykazane, iż spóźnienie wywarło wpływ na wykrycie sprawcy lub na rozmiar szkody.

Powyższa wykładnia jest zgodna z projektowanymi zmianami w prawie ubezpieczeniowym. W uchwalonej przez Sejm w dniu 10 kwietnia 2003 r. ustawie o działalności ubezpieczeniowej, co do której proces legislacyjny nie został jeszcze zakończony, przewiduje się (art. 234 ust. 1) stosowanie do umów ubezpieczenia zasad obrotu konsumenckiego, chociażby ubezpieczony nie był konsumentem.

Całkowite pozbawienie poszkodowanego świadczenia mogłoby nastąpić, gdyby niezachowanie terminu zgłoszenia szkody było rażące, a za takie nie można uznać w okolicznościach sprawy opóźnienia nieprzekraczjącego jednego miesiąca.

Wyrok SN z dnia 4 czerwca 2003 r., I CKN 473/01

Standard: 18147