Powołanie kwestora szkoły wyższej

Nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania jest możliwe tylko wtedy, gdy przepis odrębny w rozumieniu art. 68 § 1 KP (samodzielnie lub w powiązaniu z innymi przepisami) wyraźnie odnosi się do podstawy nawiązania stosunku pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 kwietnia 1999 r., I PKN 611/98, OSNAPiUS 2000 nr 12, poz. 474; wyrok z dnia 6 września 2005 r., I PK 58/05).

Przepis art. 82 ust. 2 Prawa o szkolnictwie wyższym tego warunku nie spełnia. Użyto w nim wprawdzie sformułowania o powołaniu i odwołaniu kwestora, ale z jego treści nie wynika, aby chodziło w nim o podstawę nawiązania stosunku pracy. Wręcz odwrotnie, z pozostałych przepisów ustawy wynika, że dotyczy on jedynie powierzenia stanowiska, a nie podstawy zatrudnienia. Powołanie i odwołanie kwestora przez rektora na wniosek kanclerza stanowi jedynie element jego podległości służbowej, a nie określenie podstawy nawiązania stosunku pracy. Rektor może w każdej chwili odwołać kwestora, ale tylko na wniosek kanclerza oraz tylko w znaczeniu zwolnienia go z dotychczasowych obowiązków związanych z tym stanowiskiem, co nie wpływa jednak na samo istnienie stosunku pracy (umownego stosunku pracy), chyba że odwołaniu towarzyszy wypowiedzenie umowy o pracę. Przemawia za tym również brak jakiegokolwiek dokumentu o rozwiązaniu dotychczasowego stosunku pracy łączącego powódkę z pozwaną przed powołaniem na stanowisko kwestora. Ponadto, Prawo o szkolnictwie wyższym wyraźnie stanowi, że pracownicy uczelni niebędący nauczycielami akademickimi są zatrudniani na podstawie umowy o pracę; umowę o pracę zawiera rektor lub inny organ uczelni wskazany w statucie (art. 135 ust. 1). Dlatego Sąd Najwyższy przyjął, iż powołanie przez rektora szkoły wyższej zastępcy dyrektora administracyjnego nie stanowi podstawy nawiązania stosunku pracy (art. 68 § 1 KP), którą zgodnie z art. 115 tej ustawy jest umowa o pracę (wyrok z dnia 6 września 2005 r., I PK 58/05).

Ustawa z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw przypisała wyjątkowy charakter zatrudnieniu na podstawie powołania i ograniczyła jego stosowanie tylko do przypadków wyraźnie wskazanych w przepisach odrębnych. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy stosunki pracy z pracownikami zatrudnionymi na podstawie powołania na czas określony albo na czas nieokreślony na stanowiskach pracy niewymienionych w przepisach, o których mowa w art. 68 § 1 KP, przekształcają się, z dniem jej wejścia w życie, odpowiednio w stosunki pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony albo na czas nieokreślony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 21 lipca 1999 r., I PKN 164/99, OSNAPiUS 2000 nr 20, poz. 744). Z powyższego wynika, iż nawet jeśli w chwili powołania na stanowisko kwestora doszło do przekształcenia umownego stosunku pracy łączącego strony na podstawie umowy o pracę z 1993 r. w stosunek pracy z powołania, to z chwilą wprowadzenia w życie w 1996 r. zmian do Kodeksu pracy nastąpiło z kolei przekształcenie stosunku pracy z powołania w umowny stosunek pracy.

Wyrok SN z dnia 12 lipca 2007 r., I PK 45/07

Standard: 18113