Obniżenie wynagrodzenia sędziom

Artykuł 19 ust. 1 akapit drugi TUE w związku z art. 2 TUE należy interpretować w ten sposób, że zasada niezawisłości sędziowskiej nie stoi na przeszkodzie temu, by:

–  po pierwsze, władze ustawodawcza i wykonawcza danego państwa członkowskiego ustalały wynagrodzenie sędziów, pod warunkiem że ustalanie to nie wchodzi w zakres wykonywania uprawnień arbitralnych, lecz opiera się na zasadach, które:

–  są przewidziane ustawą,

–  są obiektywne, przewidywalne, stabilne i przejrzyste,

–  zapewniają sędziom poziom wynagrodzenia odpowiadający wadze wykonywanych przez nich zadań, z uwzględnieniem kontekstu gospodarczego, społecznego i finansowego danego państwa członkowskiego oraz przeciętnego wynagrodzenia w tym państwie, oraz

–  mogą podlegać skutecznej kontroli sądowej zgodnie z przepisami proceduralnymi przewidzianymi w prawie rzeczonego państwa członkowskiego;

–  po drugie, władze ustawodawcza i wykonawcza danego państwa członkowskiego wprowadziły odstępstwo od uregulowań krajowych, które określają w sposób obiektywny zasady ustalania wynagrodzenia sędziów, poprzez zdecydowanie o mniejszym niż przewidziane w tych uregulowaniach zwiększeniu tego wynagrodzenia, a nawet o zamrożeniu lub obniżeniu kwoty wspomnianego wynagrodzenia, pod warunkiem że taki środek stanowiący odstępstwo nie wchodzi w zakres wykonywania uprawnień arbitralnych, lecz:

–  jest przewidziany ustawą,

–  ustala zasady wynagradzania, które są obiektywne, przewidywalne i przejrzyste,

–  jest uzasadniony celem interesu ogólnego zamierzonym w ramach środków, które, z zastrzeżeniem wyjątkowych, należycie uzasadnionych okoliczności, nie są adresowane konkretnie do sędziów, lecz w sposób bardziej ogólny dotyczą wynagrodzenia innych kategorii urzędników lub pracowników sfery publicznej,

–  jest niezbędny i ściśle proporcjonalny do realizacji tego celu, co oznacza, że pozostaje wyjątkowy i czasowy oraz nie narusza odpowiedniego charakteru wynagrodzenia sędziów w odniesieniu do wykonywanych przez nich zadań, oraz

–  może podlegać skutecznej kontroli sądowej zgodnie z przepisami proceduralnymi przewidzianymi w prawie danego państwa członkowskiego.

Wyrok TSUE z dnia 25 lutego 2025 r., C-146/23

Standard: 86796 (pełna treść orzeczenia)

Przepisów dotyczących obniżenia wynagrodzeń nie można uważać za środki naruszające niezawisłość członków Tribunal de Contas. Przepisy te objęły bowiem nie tylko członków Tribunal de Contas, ale – szerzej – różne osoby zajmujące funkcje publiczne i osoby wykonujące zadania w sektorze publicznym, w tym przedstawicieli władz ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Chodzi tu zatem o przepisy ogólne, mające spowodować, że wszyscy członkowie krajowej służby publicznej będą mieć udział w oszczędnościach podyktowanych wymogami zmniejszenia nadmiernego deficytu budżetowego państwa portugalskiego. Ponadto sporne przepisy miały charakter czasowy, ponieważ weszły w życie w dniu 1 października 2014 r. i zostały definitywnie uchylone w dniu 1 października 2016 r.

Wyrok TSUE z dnia 27 lutego 2018 r., C-64/16 Associação Sindical dos Juízes Portugueses / Tribunal de Contas, cvria, KP nr 20/18

Standard: 18073 (pełna treść orzeczenia)