Umowa majątkowa jako zgodne oświadczenie stron

Małżonkowie mogą w drodze umowy wspólność ustawową rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć oraz - w myśl przepisu art. 50 pkt 2 k.r.o. – ustalić udziały w majątku wspólnym w częściach nierównych na wypadek ustania wspólności. W wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej kodeks rodzinny i opiekuńczy nie wymaga istnienia ważnych powodów (art. 52).

Rozstrzygające znaczenie ustawa przywiązuje do zgodnej woli stron, w niczym przez ustawodawcę nie ograniczonej. Istota umowy majątkowej małżeńskiej polega na uregulowaniu majątkowych stosunków małżeńskich w drodze umowy w sposób odmienny od przyjętego w ustawie majątkowego ustroju małżeńskiego.

W następstwie umowy wyłączającej wspólność majątkową małżeńską następuje eliminacja ustroju wspólności ustawowej.

Do umowy majątkowej stosuje się odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego o czynnościach prawnych, w tym przepisy o wadach oświadczenia woli. W takim wypadku ocena ważności umowy majątkowej byłaby przesłanką rozstrzygnięcia o żądaniu zniesienia wspólności ustawowej (por. uz. uchwały SN z dnia 30 maja 1996 r., III CZP 54/96).

Wyrok SN z dnia 25 czerwca 2003 r., III CKN 545/01

Standard: 18053 (pełna treść orzeczenia)