Utrata prawa do urlopu wypoczynkowego i prawa do ekwiwalentu

Prawo Unii stoi na przeszkodzie temu, by pracownik automatycznie tracił dni corocznego płatnego urlopu przysługujące mu na mocy prawa Unii, a w związku z tym prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop jedynie na tej podstawie, że nie złożył wniosku urlopowego przed ustaniem stosunku pracy (lub podczas okresu rozliczeniowego). Prawa te mogą wygasnąć tylko, jeśli pracodawca rzeczywiście umożliwił pracownikowi w szczególności poprzez odpowiednią informację ze swej strony skorzystanie z odnośnych dni urlopu w odpowiednim czasie, co pracodawca powinien udowodnić.

Pracownika należy traktować jako słabszą stronę stosunku pracy. I tak, mógłby on zostać zniechęcony do powoływania się wobec pracodawcy wprost na przysługujące mu prawa, jeżeli w szczególności dochodzenie tych praw mogłoby narazić go na zastosowanie przez pracodawcę środków prowadzących do pogorszenia stosunku pracy.

Jeśli natomiast wspomniany pracodawca jest w stanie przedstawić ciążący na nim w tym względzie dowód, że pracownik umyślnie i z pełną świadomością co do konsekwencji nie wystąpił o coroczny płatny urlop po uprzednim umożliwieniu mu rzeczywistego skorzystania z prawa do tego urlopu, prawo Unii nie stoi na przeszkodzie utracie tego prawa ani, w razie ustania stosunku pracy, wynikającemu z tego brakowi wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany coroczny płatny urlop.

Wykładnia omawianych przepisów prawa Unii, która mogłaby zachęcać pracownika do umyślnego powstrzymania się od skorzystania z corocznego płatnego urlopu w mających zastosowanie okresach rozliczeniowych lub dozwolonego przeniesienia w celu zwiększenia jego wynagrodzenia w chwili ustania stosunku pracy, byłaby bowiem niezgodna z celami, którym służy ustanowienie prawa do corocznego płatnego urlopu. Cele te są związane w szczególności z koniecznością zagwarantowania pracownikowi rzeczywistego wypoczynku w trosce o skuteczną ochronę jego bezpieczeństwa i zdrowia.

Wymienione zasady obowiązują niezależnie od tego, czy chodzi o pracodawcę publicznego kraj, czy prywatnego.

Wyroki TSUE z dnia 6 listopada 2018 r., C-619/16 i C-684/16 Sebastian W. Kreuziger przeciwko Land Berlin oraz Max-Planck-Gesellschaft zur Förderung der Wissenschaften eV przeciwko Tetsujiemu Shimizu, cvria

Standard: 18037