Emerytura wcześniejsza z tytułu opieki nad dzieckiem

Trybunał Konstytucyjny zauważa, że uprawnienie do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem specjalnej troski nie należy do istoty prawa do zabezpieczenia społecznego, zagwarantowanego w art. 67 ust. 1 i 2 konstytucji. Przepis ten gwarantuje prawo do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego, a także w razie niezdolności do pracy z powodu choroby lub inwalidztwa albo pozostawania bez pracy nie z własnej woli. Wśród ryzyk ubezpieczeniowych określonych w tym przepisie nie została wymieniona niemożność kontynuowania zatrudnienia z uwagi na konieczność opieki nad dzieckiem. Taka sytuacja ma odmienny charakter niż zdarzenia wymienione w art. 67.

Zgodnie z poglądami doktryny "istotną (...) cechą ubezpieczeń społecznych, ich differencia specifica, przesądzającą o wyodrębnieniu się tego rodzaju ubezpieczeń, jest ochrona przed skutkami zdarzeń losowych nie majątku, lecz zdolności produkcyjnych człowieka" (I. Jędrasik-Jankowska, Prawo do emerytury i rent z ubezpieczenia społecznego, Warszawa 1992, s. 41-42). Z drugiej jednak strony, "katalog ryzyk ubezpieczeniowych (...) jest całkowicie, co do zakresu i treści, zależny od ustawodawcy." (tamże, s. 44).

Wyrok TK z dnia 4 stycznia 2000 r., K 18/99, OTK 2000/1/1, Dz.U.2000/2/26

Standard: 2332 (pełna treść orzeczenia)