Uczelnia wyższa jako „sprzedawca lub dostawca” w zakresie oferowania, nieoprocentowanego planu spłaty „kredytu studenckiego”

Niezależna instytucja szkolnictwa, która w drodze umowy dokonuje uzgodnień z jedną ze swoich studentek w zakresie ułatwienia spłaty kwot należnych od tej ostatniej tytułem czesnego za studia oraz kosztów podróży w ramach studiów, musi być uznana w ramach tej umowy za „sprzedawcę lub dostawcę” w rozumieniu tego przepisu, tak że umowa ta wchodzi w zakres stosowania dyrektywy 93/13.

Dyrektywa Unii w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich może mieć zastosowanie do instytucji szkolnictwa. Sąd krajowy jest zobowiązany do zbadania z urzędu, czy dane warunki umowne mają charakter nieuczciwy. Obowiązek ten obejmuje również obowiązek sądu krajowego zbadania, czy umowa zawierająca taki warunek wchodzi w zakres stosowania tej dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 15, t. 2, s. 288).

Odnośnie do pojęcia „sprzedawcy lub dostawcy”, Trybunał podkreślił, że prawodawca Unii zamierzał przyjąć szeroką koncepcję tego pojęcia. Chodzi tutaj bowiem o pojęcie funkcjonalne pociągające za sobą przeprowadzenie oceny, czy stosunek umowny wpisuje się w ramy działalności, jaką podejmuje dana osoba jako działalność zawodową.

Zaoferowanie, w drodze umowy, nieoprocentowanego planu spłaty kwot należnych tej instytucji od studentki służy ze swej natury ułatwieniu spłaty istniejącego długu i zasadniczo stanowi umowę pożyczki. Stąd Trybunał jest zdania, że instytucja szkolnictwa, dostarczając takie świadczenie o charakterze uzupełniającym i akcesoryjnym względem swojej działalności edukacyjnej, działa jako „sprzedawca lub dostawca” w rozumieniu dyrektywy.

W ramach umowy bowiem zasadniczo istnieje nierówność między instytucją szkolnictwa a studentką, wynikająca z faktu asymetrii informacji i kompetencji technicznych między tymi stronami.

Wyrok TSUE z dnia 17 maja 2018 r. Wyrok w sprawie C-147/16

Standard: 17928 (pełna treść orzeczenia)