Umowa kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego (CHF) w wybranych tezach TSUE

Artykuł 3 ust. 1 i 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że za warunek umowy, który nie był indywidualnie negocjowany w rozumieniu wspomnianego przepisu, należy uznać warunek objęty zawartą z konsumentem umową kredytu denominowanego w walucie obcej, na podstawie którego bank może ustalić ostateczną kwotę kredytu wyrażoną w tej walucie przez zastosowanie do kwoty wyrażonej w walucie krajowej, odpowiadającej wnioskowi konsumenta o finansowanie, kursu wymiany, który bank ten ustala jednostronnie, w przypadku gdy sposób ustalenia tej ostatecznej kwoty został określony wyłącznie przez bank przed zawarciem umowy, w związku z czym konsument nie mógł mieć wpływu na jego ukształtowanie.

Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że jeżeli w ramach zawartej z konsumentem umowy kredytu denominowanego w walucie obcej objęty ową umową warunek skutkuje, po pierwsze, przeniesieniem na tego konsumenta ryzyka kursowego związanego z aprecjacją tej waluty względem waluty krajowej oraz, po drugie, przyznaniem bankowi, na koszt konsumenta, korzyści związanej z różnicą zachodzącą między kursem wymiany wybranym przez bank na potrzeby ustalenia ostatecznej kwoty kredytu denominowanego w owej walucie a innymi kursami, jakie bank mógł przy tej okazji zastosować, to do uznania, że warunek ten – w zakresie, w jakim dotyczy różnicy kursowej – nie spełnia wymogu wyrażenia go prostym i zrozumiałym językiem w rozumieniu tego przepisu, wystarcza stwierdzenie, że bank nie przekazał konsumentowi żadnej informacji dotyczącej uwzględnienia takiej różnicy, niezależnie od zakresu przekazanych konsumentowi informacji odnoszących się do przeniesienia ryzyka kursowego.

Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że:

jeżeli w ramach zawartej z konsumentem umowy kredytu denominowanego w walucie obcej objęty ową umową warunek skutkuje, po pierwsze, przeniesieniem na tego konsumenta ryzyka kursowego związanego z aprecjacją tej waluty względem waluty krajowej oraz, po drugie, przyznaniem bankowi korzyści związanej z różnicą kursową, można uznać, że warunek ten – w zakresie, w jakim dotyczy różnicy kursowej – może sam w sobie powodować znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków ze szkodą dla konsumenta, niezależnie od badania ewentualnie nieuczciwego charakteru, w rozumieniu tego przepisu, wspomnianego warunku w zakresie, w jakim dotyczy on przeniesienia ryzyka kursowego.

Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie temu, aby zawarta z konsumentem umowa kredytu denominowanego w walucie obcej została uznana za nieważną i aby konsument został w ten sposób uwolniony od konsekwencji finansowych wynikających z objętego ową umową warunku dotyczącego przeniesienia ryzyka kursowego, w przypadku gdy sąd krajowy stwierdzi, że objęty ową umową warunek dotyczący ustalenia ostatecznej kwoty kredytu – w zakresie, w jakim skutkuje on przyznaniem bankowi korzyści związanej z różnicą kursową – ma nieuczciwy charakter, nawet jeżeli warunki wspomnianej umowy określające sposób przeliczania waluty na potrzeby spłaty kredytu nie są nieuczciwe lub ich usunięcie nie pociągałoby za sobą stwierdzenia nieważności owej umowy, jeśli sąd ten uzna, zgodnie z przepisami obowiązującego go prawa krajowego i przy zastosowaniu obiektywnego podejścia, że umowa kredytu nie może nadal obowiązywać bez nieuczciwego warunku, w szczególności z uwagi na to, że ów warunek określa główny przedmiot umowy.

Postanowienie TSUE z dnia 30 maja 2024 r., C-325/23

Standard: 82841 (pełna treść orzeczenia)

Artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. stoją na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym sąd krajowy może oddalić złożony przez konsumenta wniosek o zastosowanie środków tymczasowych mających na celu zawieszenie, w oczekiwaniu na ostateczne rozstrzygnięcie w przedmiocie unieważnienia zawartej przez tego konsumenta umowy kredytu ze względu na to, że owa umowa kredytu zawiera nieuczciwe warunki, spłaty rat miesięcznych należnych na podstawie wspomnianej umowy kredytu, w sytuacji gdy zastosowanie takich środków tymczasowych jest konieczne dla zapewnienia pełnej skuteczności tego orzeczenia.

Wyrok SN z dnia 15 czerwca 2023 r., C-287/22

Standard: 69414 (pełna treść orzeczenia)

Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, należy intepretować w ten sposób, że: stoi on na przeszkodzie temu, by sąd krajowy, który stwierdził nieuczciwy charakter warunku umownego, znajdującego się w umowie kredytu zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, a którego wyłączenie z umowy nie uniemożliwia dalszego jej obowiązywania, dokonał zmiany zakresu tego warunku w taki sposób, że przewidziana wyłącznie na rzecz przedsiębiorcy możliwość dokonania, po spełnieniu określonych warunków, przeliczenia na walutę krajową waluty w jakiej kredyt będący przedmiotem tej umowy został denominowany, zostaje zastąpiona obowiązkiem dokonania tego na wniosek konsumenta.

Wyrok TSUE z dnia 7 grudnia 2022 r., C-566/21

Standard: 82914 (pełna treść orzeczenia)