Prawa związane z własnością nieruchomości jako jej części składowe (art. 50 k.c.)

Przedstawione w skardze kasacyjnej argumenty, ogólnie poprawne, zupełnie pomijają specyfikę rozpoznawanej spawy, a w szczególności relację między prawem własności wyodrębnionego lokalu a udziałem we współwłasności nieruchomości wspólnej. Właścicielowi nieruchomości lokalowej przysługuje mianowicie udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali i nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.).

Powyższą współzależność określa art. 50 k.c., stanowiący, że za części składowe nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością. W judykaturze i piśmiennictwie dominuje pogląd, że udział właściciela wyodrębnionego lokalu we współwłasności nieruchomości wspólnej jest prawem związanym z własnością nieruchomości lokalowej według treści art. 50 k.c. (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2004 r., III CK 186/02, z dnia 2 lutego 2005 r., IV CK 474/04, z dnia 3 września 2009, I CSK 6/09, Mon. Pr. 2009, nr 20, str. 1083, z dnia 24 listopada 2010 r., II CSK 267/10, z dnia 17 listopada 2011 r., III CSK 15/11, i z dnia 5 kwietnia 2012 r., II CSK 432/11). Tym samym udział we współwłasności nieruchomości wspólnej jest częścią składową prawa własności lokalu i nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych (art. 47 § 1 k.c.).

Postanowienie SN z dnia 24 stycznia 2013 r., V CSK 119/12

Standard: 17886 (pełna treść orzeczenia)

Nieruchomością wspólną w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) są pozostałe po wyodrębnieniu lokali te części budynku i urządzenia, które nie służą do użytku właścicieli lokali, a także grunt, na którym posadowiony jest budynek (art. 3 ust. 2 ustawy). Nieruchomość wspólna ma więc określony zakres przestrzenny, więzi prawne określa zaś art. 3 ust. 1 ustawy stanowiąc, że udział właściciela wyodrębnionego lokalu w nieruchomości wspólnej, obliczony zgodnie z art. 3 ust. 3, jest prawem związanym z własnością lokalu. Jako całość zatem nieruchomość wspólna jest stosunkiem prawnym współwłasności, zaś udział właściciela w tej współwłasności, wobec brzmienia art. 50 k.c., ma status części składowej nieruchomości lokalowej. Z powyższego wynika, że odrębna własność lokalu, powstała i istniejąca zgodnie z przepisami ustawy, jest prawem głównym, nieruchomość wspólna jest zaś prawem niesamodzielnym, a jej funkcja w stosunku do prawa głównego jest służebna.

Postanowienie SN z dnia 24 listopada 2010 r., II CSK 267/10

Standard: 17885 (pełna treść orzeczenia)