Zakres obowiązku informacyjnego sądu i prokuratora (art. 16 k.p.k.)

Oskarżonego, który korzysta z pomocy obrońcy z urzędu, po ogłoszeniu wyroku sądu odwoławczego traktuje się, tak jakby nie miał obrońcy (por. postanowienie SN z dnia 26 czerwca 2007 r., II KZ 14/017; zob. także D. Świecki (w:) Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2019, komentarz do art. 457, teza 14).

Oskarżonego należy pouczyć o przysługującym mu prawie, terminie i sposobie wniesienia kasacji. Z protokołu rozprawy odwoławczej wynika wszak wyraźnie, że organ ad quem po ogłoszeniu wyroku pouczył skazanego wyłącznie o tym, że zapadłe orzeczenie jest prawomocne oraz o treści przepisów art. 457 § 1 i 2 k.p.k., z których nie wynika przecież, że skuteczne złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku jest warunkiem wniesienia kasacji. Zaniechanie spełnienia tego obowiązku miało w przedmiotowej sprawie szczególnie istotne znaczenie, a to z uwagi na fakt, że skazany korzystał z pomocy obrońcy z urzędu, który po uprawomocnieniu się orzeczenia był jedynie uprawniony, ale już nie zobowiązany do pełnienia swoich obowiązków obrończych (art. 84 § 2 k.p.k.). 

Postanowienie SN z dnia 20 lutego 2020 r., V KZ 1/20

Standard: 83409 (pełna treść orzeczenia)

Nie można przyjąć, aby wypowiedziana w art. 16 § 2 k.p.k. względna postać zasady informacji prawnej nakładała na organ procesowy obowiązek informowania stron, w tej sytuacji oskarżonego, o wszystkich potencjalnych jego obowiązkach czy przysługujących mu uprawnieniach. Chodzi tu przecież wyłącznie o te konkretne prawa związane z aktualnie dokonywaną czynnością procesową. O niezrealizowaniu obowiązku informacji decydować będzie rozpatrywana in concreto niezbędność pouczenia.

Postanowienie SN z dnia 15 czerwca 2016 r., V KK 106/16

Standard: 7179 (pełna treść orzeczenia)