Umowy powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach (art. 20 k.c.)

Nie można uznać, że umowa cesji wierzytelności odszkodowawczej z tytułu opóźnienia lotu mieści się w zakresie umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Do umów takich zazwyczaj zalicza się nabycie niewielkich ilości żywności, słodyczy, pomocy szkolnych, biletów wstępu na powszechne imprezy kulturalno-rozrywkowe, jak kino, wesołe miasteczko. Umowa cesji ma niewątpliwie charakter rozporządzający, prowadzi do przeniesienia wierzytelności na inną osobę, czyli do umniejszenia majątku osoby pozbawionej zdolności do czynności prawnych o wartość tej wierzytelności. Zbycie wierzytelności należącej do majątku małoletniego, z reguły niedysponującego pokaźnym majątkiem, stanowi czynność o znaczeniu i skutkach doniosłych, w części przypadków może oznaczać pozbawienia małoletniego jednego z najistotniejszych składników jego majątku.

Wyrok SR dla m.st. Warszawy z dnia 27 kwietnia 2018 r., I C 112/18

Standard: 17445 (pełna treść orzeczenia)

Nie zasługiwała na uwzględnienie argumentacja pozwanej, iż przedmiotowa umowa jest ważna wobec wystąpienia przesłanki z art. 20 k.c. Zgodnie z tym przepisem osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. W ocenie Sądu jednak umowy zwartej przez strony nie można uznać za należącą do tej kategorii.

Być może obiektywnie kwota pożyczki, na którą opiewała przedmiotowa umowa, nie jest wysoka, jednak w odniesieniu do wysokości miesięcznych dochodów powoda i okresu spłaty – z pewnością była to kwota istotna, zbliżała się bowiem do miesięcznej renty powoda, będącej jego jedynym źródłem dochodu, a przy tym kwotę tę powód musiał zwrócić w terminie miesiąca. Nawet przy posiadaniu przez powoda pełnej zdolności do czynności prawnych nie można by mówić, że przedmiotowa umowa pożyczki należała do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego.

Dla zobrazowania kategorii takich umów i ich ciężaru gatunkowego, w piśmiennictwie wskazuje się przykładowo zakup gazety czy pojedynczych artykułów spożywczych.

Umowa pożyczki z podmiotem profesjonalnym, nastawionym na zysk, w kwocie odpowiadającej niemal miesięcznemu dochodowi, przy wcale nie tak oczywistych zasadach zwrotu i kosztach całego przedsięwzięcia, bez wątpienia nie należy do drobnych bieżących spraw życia codziennego i jako taka nie jest objęta hipotezą normy art. 20 k.c.

Wyrok SR w Przasnyszu z dnia 26 listopada 2015 r., I C 769/14

Standard: 17444 (pełna treść orzeczenia)