Status syndyka masy upadłości
Powołanie syndyka; obowiązkowe ubezpieczenie OC syndyka (art. 156 p.u.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Z dniem ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego upadły traci legitymację do występowania w sprawach dotyczących masy, pozostaje natomiast stroną w znaczeniu materialnoprawnym, jako podmiot stosunku prawnego, z którego wyniknął spór. Dochodzi wówczas do podstawienia procesowego syndyka w miejsce upadłego. To podstawienie procesowe jest podstawieniem bezwzględnym, przy którym legitymację procesową ma tylko podmiot podstawiony. Podstawienie syndyka odnosi się tylko do postępowań dotyczących masy upadłości (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 stycznia 2009 r., III CSK 244/08).
Na skutek ogłoszenia upadłości nie dochodzi jednak do przejścia ogółu praw i obowiązków upadłego na syndyka. Syndyk nie staje się stroną stosunków materialnoprawnych. Zgodnie z art. 61 p.u.n. z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego (art. 160 ust. 1 p.u.n.). Syndyk z mocy prawa obejmuje majątek upadłego i nim zarządza, reprezentuje masę upadłości i przeprowadza likwidację majątku masy upadłości. "Syndyk masy upadłości nie jest zastępcą, lecz organem, który na podstawie zajmowanego urzędu działa z mocy własnego prawa i w swoim imieniu. Zasadnicze znaczenie dla określenia statusu syndyka ma powołanie go przez sąd na mocy orzeczenia, co stanowczo wyklucza jakąkolwiek więź prawną miedzy syndykiem a wierzycielami, upadłym lub masą upadłości. Nie staje się więc podmiotem stosunków cywilnoprawnych w relacji z wierzycielami w odniesieniu do majątku, którego zarząd sprawuje." (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2005 r., III CK 261/05).
Wyrok SA w Warszawie z dnia 7 czerwca 2018 r., VII AGa 339/18
Standard: 18177 (pełna treść orzeczenia)
Z mocy art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t.j. Dz. U. 2009, Nr 175, poz. 1361) dalej „p.u.n.” jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, to m.in. postępowanie sądowe dotyczące masy upadłości, a takim jest właśnie niniejsze postępowanie, może być wszczęte i dalej prowadzone jedynie przez syndyka lub przeciwko niemu, a więc nie przez osobę nie legitymującą się licencją syndyka i powołaną jedynie do sprawowania tej funkcji w postępowaniu upadłościowym i naprawczym, a nie w postępowaniu sądowym o zapłatę. Użyte w tym przepisie sformułowanie „...jedynie przez syndyka” wymaga ścisłej interpretacji pojęcia „syndyk”, którym można określać wyłącznie osobę fizyczną posiadającą licencję syndyka, a to z mocy art. 157 ust. 1 p.u.n. Jedyny wyjątek pozwalający na niewymaganie od syndyka posiadania licencji, ale tylko w zakreślonej ustawą cezurze czasowej, zawarto w art. 541 ust. 1 p.u.n., co oznaczało rezygnację z wymogu legitymowania się przez syndyka licencją, ale tylko do czasu wydania odrębnej ustawy określającej zasady i tryb wydawania licencji syndyka. Jak już wspomniano, ustawę tę uchwalono w dniu 15 czerwca 2007 r., a weszła ona w życie 10 października 2007 r., a zatem od tego czasu brak już było podstaw z mocy art. 541 ust. 1 p.u.n. do odstępowania od wymogu legitymowania się przez syndyka licencją.
Wyrok SN z dnia 19 stycznia 2012 r., IV CSK 206/11
Standard: 68810 (pełna treść orzeczenia)