Odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez Syndyka
Zastępstwo pośrednie syndyka; odpowiedzialność syndyka (art. 160 p.u.) Odpowiedzialność syndyka
Syndyk wprawdzie sprawuje funkcję powierzoną na podstawie postanowienia sądu upadłościowego i przy jej wykonywaniu podlega ustawie, ale nie jest funkcjonariuszem publicznym, zatem Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za jego działania i zaniechania.
Wyrok SN z dnia 19 czerwca 2018 r., I CSK 508/17
Standard: 18965 (pełna treść orzeczenia)
Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez syndyka.
Działalność syndyka jest bowiem działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust 2 ustawy z 11.III.2004 r. o podatku od towarów i usług. Wyznaczenie syndyka zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 6ustawy z 28.11.2003 (prawo upadłościowe i naprawcze) następuje w postanowieniu sądu o ogłoszeniu upadłości. Sąd powierza więc syndykowi pełnienie określonych ustawą funkcji, jednakże między sądem upadłościowym a syndykiem nie powstaje stosunek prawny w zakresie odpowiedzialności za powierzone funkcje, o wynagrodzeniu i zwrocie wydatków syndyka orzeka Sąd działając w tym zakresie jako organ władzy, ale wynagrodzenie pokrywane jest nie z funduszy sądu lecz z masy upadłości. Wynika to z faktu, iż w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności na rachunek upadłego ale w imieniu własnym.
Ryzyko gospodarcze wszelkich czynności prawnych (będące jednym z podstawowych kryteriów ustalenia, czy działalność ma charakter samodzielny czy też nie), w tym również czynności zobowiązaniowych syndyka ponosi zawsze masa upadłości. Zgodnie z art. 160 ust. 2 prawa upadłościowego i naprawczego syndyk nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości, nie ponosi jej również sąd lecz sama masa upadłości. Sąd nie odpowiada również za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonania obowiązków przez syndyka, w takiej bowiem sytuacji za szkodę odpowiada bezpośrednio syndyk masy upadłości (art. 160 ust. 3 prawa upadłościowego i naprawczego).
Wprawdzie syndyk przy wykonywaniu swej funkcji podlega ustawie i najważniejsze decyzje musi konsultować z sędzią komisarzem i radą wierzycieli, jednakże w podstawowym i zasadniczym zakresie wykonywania swoich obowiązków jest w pełni samodzielny, nadto jak już wspomniano wcześniej czynności wykonuje na rachunek upadłego. Między sądem a syndykiem nie powstaje stosunek prawny jak między zlecającym a zleceniobiorcą w zakresie wynagrodzenia, warunków pracy i odpowiedzialności zleceniodawcy. Sąd jedynie powołuje syndyka i określa jego wynagrodzenie (z masy upadłości), nie ponosi natomiast odpowiedzialności ani za działania ani za szkodę wynikającą z czynności podejmowanych przez syndyka.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 6 stycznia 2006 r., VI ACa 700/05
Standard: 17346