Postanowienie z dnia 1997-12-01 sygn. III CKN 443/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CKN 443/97

Postanowienie z dnia 1 grudnia 1997 r.

Sąd w postępowaniu mającym na celu zarejestrowanie tytułu prasowego bada, czy na rynku prasowym istnieje tytuł prasowy identyczny ze zgłoszonym do zarejestrowania (art. 21 Prawa prasowego).

Przewodniczący: sędzia SN A. Wypiórkiewicz.

Sędziowie SN: E. Skowrońska-Bocian, Z. Świeboda (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 1997 r. na rozprawie sprawy ze skargi Wydawnictwa "M. (...)" - Spółki z o.o. w W., z udziałem "P. (...)" - Spółki z o.o. w B., o wznowienie postępowania w sprawie z wniosku "P. (...)" - Spółki z o.o. w B. o zmianę treści wpisu w rejestrze dzienników i czasopism, zakończonej prawomocnym postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku z dnia 15 lutego 1996 r. sygn. akt (...), na skutek kasacji uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 22 maja 1997 r. sygn. akt (...)

postanowił oddalić kasację i zasądził od Wydawnictwa "M. (...)" - Spółki z o.o. w W. na rzecz "P. (...)" - Spółki z o.o. w B. kwotę 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie:

Przy załatwianiu skargi Wydawnictwa "M.(...)" - Spółka z o.o. w W. o wznowienie postępowania w sprawie wpisania do rejestru dzienników i czasopism tytułu: "Domownik. Budownictwo - Mieszkania - Wnętrza", należącego do Wydawnictwa "P. (...)" - Spółka z o.o. w B. - Sąd Wojewódzki Białymstoku, uznając, że zachodzą przesłanki do wznowienia postępowania, gdyż zostały spełnione wymogi formalne z art. 20 ust. 1 Prawa prasowego w zw. z art. 524 § 4 k.p.c. i art. 401 pkt 2 k.p.c., a także art. 407 i 408 k.p.c., postanowieniem z dnia 27 listopada 1996 r. oddalił skargę o wznowienie postępowania i orzekł o kosztach. Sąd Wojewódzki stanął na stanowisku, że zarzuty merytoryczne skargi nie są uzasadnione.

Artykuł 21 Prawa prasowego przewiduje ochronę nazwy istniejącego już tytułu, tymczasem czasopismo "Domownik", należące do Wydawnictwa "M.(...)" chociaż jest zarejestrowane, faktycznie nie istnieje, dotychczas bowiem nie jest wydawane. W tej sytuacji nie może zachodzić mylenie przez czytelników czasopisma "Domownik" z tytułem prasowym "Domownik. Budownictwo - Mieszkania - Wnętrza", należącym do Wydawnictwa "P. (...)". Obecnie nie ma możliwości porównania szaty graficznej, jak również zawartości obu tytułów. Wiadomo jedynie, że różnicuje je częstotliwość i obszar ukazywania się. Nazwy ich są zbieżne, ale nie identyczne.

Wniesioną przez Wydawnictwo "M. (...)" apelację Sąd Apelacyjny w Białymstoku postanowieniem z dnia 21 maja 1997 r. oddalił. Sąd Apelacyjny podzielił pogląd skarżącego, że ochrona nazwy istniejącego tytułu prasowego nie jest uzależniona od faktycznego ukazywania się go na rynku, ale od faktu zarejestrowania. Opowiadając się za udzieleniem w postępowaniu rejestracyjnym tytułowi wąskiej ochrony, zmierzającym do zapobieżenia istnienia na rynku prasowym pism o identycznych tytułach, nie dostrzegł zbieżności tytułów w czasopismach "Domownik" oraz "Domownik. Budownictwo - Mieszkania - Wnętrza".

W kasacji uczestnik postępowania, Wydawnictwo "M. (...)", powołując się na podstawę kasacyjną z art. 393/1 pkt 1 k.p.c., wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia, wznowienia postępowania i odmowę rejestracji tytułu "Domownik. Budownictwo - Mieszkania - Wnętrza" oraz zasądzenie kosztów postępowania ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rejestracja tytułów prasowych w rejestrach prowadzonych przez sądy ma na celu m.in. zapobieżenie istnieniu na rynku prasowym pism o identycznych tytułach. Artykuł 21 Prawa prasowego upoważnia organ rejestracyjny (sąd) do odmowy rejestracji tytułu prasowego, jeżeli jej udzielenie stanowiłoby naruszenie przepisów ustawy - Prawo prasowe albo prawa do ochrony nazw istniejącego już tytułu prasowego. Natomiast wydane na podstawie Prawa prasowego rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 lipca 1990 r. (Dz. U. Nr 46, poz. 275) w § 4 ust. 2 zobowiązuje sąd rejestrowy do zasięgnięcia przed wydaniem postanowienia informacji w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie, czy nazwa dziennika lub czasopisma nie jest zbieżna z istniejącym już tytułem prasowym. Użyty w tym rozporządzeniu zwrot "zbieżny" ma dosłowne (językowe) znaczenie szersze niż określenie "identyczny".

Jednakże jego znaczenie nie może być wykładane w oderwaniu od hipotezy art. 21 Prawa prasowego, który upoważnia do odmowy rejestracji, gdyby m.in. zarejestrowanie stanowiło naruszenie prawa do ochrony nazwy istniejącego już tytułu prasowego. Taka regulacja ustawowa oznacza potrzebę badania przez sąd w toku postępowania rejestrowego, czy mający być zarejestrowany tytuł prasowy odróżnia się dostatecznie od już istniejącego oraz czy proponowany tytuł nie będzie mylony z już istniejącym. Muszą zatem między tytułami prasowymi zachodzić elementy je różnicujące, co nie znaczy, że nie mogą być podobne w niektórych elementach (określeniach) składowych tytułów. Na rynku prasowym mogą więc funkcjonować tytuły prasowe o nazwach podobnych. Powyższe rozważania uzasadniają wyrażoną na wstępie tezę, że sąd w postępowaniu rejestrowym, mającym na celu zarejestrowanie tytułu prasowego, bada, czy na rynku prasowym istnieje tytuł prasowy identyczny ze zgłoszonym do zarejestrowania (art. 21 Prawa prasowego).

Dwumiesięcznik Wydawnictwa "M.(...)" pt. "Domownik" nie jest identyczny z dwutygodnikiem Wydawnictwa "P. (...)" pt. "Domownik. Budownictwo - Mieszkania - Wnętrza". Wprawdzie w tytule prasowym Wydawnictwa "P. (...)" mieści się nazwa "Domownik", ale ten tytuł zawiera jeszcze dalsze określenia, które różnicują go w stosunku do tytułu prasowego "Domownik" Wydawnictwa "M. (...)", co z kolei nie pozwala uznać obu tytułów prasowych za identyczne. Słusznie Sąd Apelacyjny zauważył, że instytucja rejestracji nie chroni skutecznie i w pełnym zakresie nazwy czasopisma (dziennika). Nie jest to bowiem jej zasadniczym celem. Ochrony takiej wydawcy mogą ewentualnie poszukiwać na podstawie przepisów innych ustaw, np. kodeksu cywilnego o ochronie dóbr osobistych. Rejestracja tytułu prasowego ma na celu zapobieżenie funkcjonowania na rynku prasowym dzienników lub czasopism o identycznych tytułach, przeto w postępowaniu rejestracyjnym sąd bada, poza wymogami formalnymi wniosku określonymi w art. 20 ust. 2 Prawa prasowego, czy zgłoszony tytuł nie będzie mylony z już istniejącym. Celowi temu służy informacja, której zasięga stosownie do § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 lipca 1990 r. co do zbieżności nazwy dziennika lub czasopisma z istniejącym już tytułem prasowym.

Z tych przyczyn kasacja uległa oddaleniu (art. 393¹² k.p.c.).

OSNC 1998 r., Nr 5, poz. 88