Wyrok z dnia 2017-01-13 sygn. I OSK 1694/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marek Stojanowski (spr.) sędzia NSA Jolanta Sikorska sędzia del. NSA Jacek Hyla Protokolant sekretarz sądowy Justyna Stępień po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 22 grudnia 2014 r. sygn. akt II SA/Bk 1030/14 w sprawie ze skargi R. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany decyzji kierującej poza kolejnością do domu pomocy społecznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2014 r. sygn. akt II SA/Bk 1030/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku - po rozpoznaniu skargi R.K. - uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany decyzji kierującej poza kolejnością do domu pomocy społecznej, oraz stwierdził, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się wyroku.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Decyzją z dnia [...] maja 2014 r. - wydaną na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia [...] kwietnia 2014 r. w sprawie sygn. akt [...] orzekającego przyjęcie D.K. do domu pomocy społecznej bez jej zgody - D.K. została skierowana poza kolejnością i na czas nieokreślony do Domu Pomocy Społecznej w P. przy ul. [...].

R.K. będąca opiekunem prawnym D.K. złożyła w dniu 2 czerwca 2014 r. do Dyrektora MOPR w [...] wniosek o skierowanie D.K. do Domu Pomocy Społecznej w B. przy ul. [...].

Wniosek ten został rozpoznany w trybie zmiany ostatecznej decyzji na podstawie art. 155 k.p.a. – decyzją z dnia [...] czerwca 2014 r., którą dokonano zmiany decyzji z dnia [...] maja 2014 r. w ten sposób, że skierowano D.K. poza kolejnością do DPS w P. przy ul. [...] dla dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie - na czas określony.

R.K. złożyła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...], które decyzją z dnia [...] lipca 2014 r. uchyliło decyzję z dnia [...] czerwca 2014 r. i sprawę przekazano do ponownego rozpoznania organowi I instancji. Kolegium wskazało, że rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne wydano z naruszeniem intencji strony wnioskującej w piśmie z dnia 2 czerwca 2014 r., bowiem ta nie wyraziła zgody na skierowanie podopiecznej do placówki w P., a oświadczyła, że chciałaby aby przebywała ona w placówce w B. oraz by pozostawała w domu do czasu umieszczenia w takiej placówce. Kolegium wskazało, że organ I instancji powinien również rozważyć dopuszczalność prowadzenia postępowania w przedmiocie zmiany decyzji. Wskazało, że kwestia umieszczenia podopiecznej ubezwłasnowolnionej w konkretnej placówce jest okolicznością dotyczącą jej interesu, zatem należy rozważyć konieczność uzyskania na taką decyzję zezwolenia sądu opiekuńczego.

W ponownie przeprowadzonym postępowaniu decyzją z dnia [...] lipca 2014 r. organ I instancji umorzył postępowanie w sprawie zmiany decyzji z dnia [...] maja 2014 r. kierującej poza kolejnością D.K. na czas nieokreślony do Domu Pomocy Społecznej w P., ul. [...]. Wyjaśniono, że skoro zgodnie z art. 156 Kodeku rodzinnego i opiekuńczego opiekun prawny ma obowiązek uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku podopiecznego – to wobec braku w sprawie niniejszej posiadania przez opiekuna ubezwłasnowolnionej zezwolenia sądu na skierowanie do placówki innej niż wskazana w decyzji z dnia [...] maja 2014 r. – prowadzenie postępowania w przedmiocie zmiany tej ostatnio wskazanej decyzji jest bezprzedmiotowe.

Odwołanie od decyzji z dnia [...] lipca 2014 r. złożyła R.K. podtrzymując żądanie umieszczenia córki wyłącznie w placówce w B. i pozostawania jej w domu do czasu takiego umieszczenia.

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Organ przedstawił w uzasadnieniu dotychczasowy przebieg postępowania i podkreślił, że było ono prowadzone na podstawie art. 155 k.p.a. tzn. w trybie zmiany ostatecznej decyzji, na mocy której strona nabyła prawo, za zgodą strony, jeśli nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne, a przemawia za tym interes społeczny i słuszny interes strony. W przedmiotowej sprawie zmiana ma dotyczyć osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej. Nadzór nad sprawowaniem opieki nad taką osobą wykonuje sąd opiekuńczy, który wydaje zezwolenie we wszystkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku ubezwłasnowolnionego całkowicie (art. 156 w związku z art. 175 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Do takich spraw, zdaniem Kolegium, niewątpliwie należy umieszczenie w domu pomocy społecznej. Nadto zezwolenie sądu opiekuńczego w przedmiotowej sprawie jest tym bardziej wymagane, że umieszczenie w placówce ma nastąpić na podstawie postanowienia sądu opiekuńczego, który orzekł o skierowaniu do takiej placówki mimo braku zgody opiekuna prawnego. Skoro zatem opiekun prawny w przedmiotowej sprawie takiej zgody nie posiadał, postępowanie o zmianę dotychczasowej decyzji kierującej do placówki nie może być prowadzone i podlega umorzeniu na podstawie art. 105 § 1 k.p.a.

Na powyższą decyzję R.K. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Zaskarżonym obecnie wyrokiem Sąd I instancji uwzględnił skargę. Podniósł, że podstawą materialnoprawną zaskarżonej decyzji są przepisy art. 155 i nast.. Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 ze zm. – dalej jako k.r.o). Organ I instancji umarzając postępowanie stwierdził, co zostało potwierdzone także przez organ odwoławczy, że opiekun prawny D.K. – R.K. nie posiadała zezwolenia sądu powszechnego na złożenie wniosku o przeniesienie D.K. do B., wniosek skarżącej od początku dotknięty był wadą uniemożliwiającą jego rozpoznanie. W ocenie Sądu, stanowiska organów są jednak błędne.

Zgodnie z brzmieniem art. 155 § 1 k.r.o. opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką – podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego. W myśl natomiast art. 156 k.r.o. opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego. Przepis ten, na mocy art. 175 k.r.o. stosuje się także do osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie. Zdaniem Sądu, bez wątpienia, na co słusznie powołuje się także organ, do wystąpienia z wnioskiem o umieszczenie podopiecznej w domu pomocy społecznej niezbędna jest zgoda sądu opiekuńczego (wyrok NSA z 18 maja 1999 r., sygn.. akt I SA 114/99). Jednak rozpatrywana sprawa nie dotyczy umieszczenia ubezwłasnowolnionej lecz wyłącznie jej przeniesienia do innego domu pomocy społecznej, co nie tworzy nowych praw i obowiązków ubezwłasnowolnionej, lecz jest czynnością techniczną podyktowaną względami społecznymi (łatwość kontaktu, bliskość pobytu podopiecznej). Sąd zaznaczył, na co sam organ zwraca uwagę, że D.K. została przyjęta do domu pomocy społecznej bez zgody na mocy postanowienia sądu rejonowego w B. W postanowieniu tym nie podano jednak miejsca umieszczenia, gdyż to należy do kompetencji organu, który decyzjami z dnia [...] maja 2014 r. skierował D.K. do DPS w P. i jednocześnie drugą decyzją z tego samego dnia umieścił ją w tym Ośrodku. Kompetencje te potwierdza także pismo sądu rejonowego z dnia 11 lipca 2014 r. w sprawie [...]. Powyższe oznacza, że przeniesienie z jednego DPS do innego należy do wyłącznych kompetencji organu. Zdaniem Sądu wniosek w tym zakresie, jako czynność techniczna, nie wymaga zgody sądu opiekuńczego, gdyż nie rodzi nowych praw i obowiązków po stronie ubezwłasnowolnionej, a ma jedynie wymiar ułatwiający kontakt opiekuna prawnego z podopieczną. Szczególnie, że skarżąca jako opiekun prawny zamieszkuje w B. Inne czynności, nie będące czynnościami technicznymi, jak np. wniosek o umieszczenie lub zabranie z DPS w sposób oczywisty wymagałyby zgody sądu opiekuńczego, jako wnioski kształtujące prawa i obowiązki ubezwłasnowolnionego. W przedmiotowej sprawie wniosek dotyczył jedynie przeniesienia z jednego DPS do innego, a czynność ta, zdaniem Sądu nie wymaga zgody sądu opiekuńczego, a co za tym idzie wniosek powinien był zostać rozpoznany merytorycznie. Organ powołując się na art. 156 k.r.o. błędnie go zinterpretował i przyjął wykładnię rozszerzającą tego przepisu.

Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się organ i wywiódł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zaskarżając wyrok w całości, zarzucił:

1. na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2014 r., poz. 270 ze zm., dalej, jako: "P.p.s.a."), że został wydany z naruszeniem przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 156 w związku z art. 175 k.r.o. poprzez ich niezastosowanie;

2. art. 28 w związku z art. 155 k.p.a. oraz art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.) poprzez ich błędna wykładnię i przyjęcie, że sprawa przeniesienia osoby ubezwłasnowolnionej, przebywającej w domu pomocy społecznej, do innego domu pomocy społecznej, nie dotyczy jej praw i obowiązków, co miałoby uzasadniać brak potrzeby uzyskania przez opiekuna ubezwłasnowolnionej osoby zgody sądu opiekuńczego na złożenie w jej imieniu oświadczenia woli o zgodzie na zmianę decyzji ostatecznej na podstawie art. 155 k.p.a.;

3. art. 15 k.p.a. poprzez uchylenie wyłącznie decyzji organu II instancji i nakazanie temu organowi merytoryczne rozpoznanie wniosku R.K., podczas, gdy decyzja organu I instancji nie rozstrzyga sprawy co do istoty, tylko umarza postępowanie w sprawie.

Mając powyższe na uwadze, organ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi R.K. oraz o zasądzenie na rzecz organu zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że organ wykonując orzeczenie Sądu Rejonowego w [...], decyzją z dnia [...] maja 2014 r. orzekł o przyjęciu D.K. do domu pomocy społecznej bez zgody jej opiekuna prawnego. W wyniku wydania tej decyzji D.K. nabyła prawo do umieszczenia jej w ściśle określonym domu pomocy społecznej w P., w którym aktualnie przebywa. W ocenie organu, przeniesienie do innego domu pomocy społecznej wiąże się z pozbawieniem jej tego prawa oraz ewentualnie nabyciem nowego. Postępowanie zakończone zaskarżonym wyrokiem dotyczy zmiany decyzji z dnia [...] maja 2014 r. na podstawie art. 155 k.p.a., a więc zmiany - za zgodą strony - ostatecznej decyzji, na mocy której strona nabyła prawo. Z istoty swej decyzja taka dotyczy prawa nabytego przez stronę, albo go pozbawiając, albo zmieniając, a więc tworząc prawo o innej treści. Za nieuprawniony zatem, zdaniem Kolegium, należy uznać pogląd Sądu I instancji, że decyzja o przeniesieniu osoby ubezwłasnowolnionej przebywającej w domu pomocy społecznej do innego domu pomocy społecznej, nie dotyczy jej praw i obowiązków, a jest jedynie czynnością techniczna.

Dalej organ wskazał, że opiekun prawny strony całkowicie ubezwłasnowolnionej tj. R.K. nie uzyskała zgody sądu opiekuńczego na działanie w imieniu swojej podopiecznej w sprawie umieszczenia jej w domu pomocy społecznej, a do czego zobowiązuje art. 156 k.r.o. w związku z art. 175 k.r.o. Nie była więc uprawniona do złożenia wniosku za niezdolną do wyrażenia swej woli podopieczną, o zmianę decyzji w tym przedmiocie. Organ zauważył, że sąd opiekuńczy wydał orzeczenie o umieszczeniu D.K. w domu pomocy społecznej wbrew woli jej opiekuna prawnego, co niejako świadczy o tym, że działanie opiekuna odmawiającego w imieniu podopiecznej umieszczenia w tym domu zostało przez sąd ocenione negatywnie.

Kolegium podniosło również, że organ I instancji nie prowadził w tej sprawie postępowania wyjaśniającego dotyczącego meritum sprawy, gdyż postępowanie umorzył z uwagi na brak zgody sądu opiekuńczego na zmianę decyzji w sprawie umieszczenia w domu pomocy społecznej. Rozpatrzenie zatem przez organ II instancji po raz pierwszy wniosku o zmianę decyzji - zgodnie z wytycznymi Sądu I instancji - naruszy art. 15 k.p.a. Nadto R.K. w dacie wydania zaskarżonego wyroku nie była już opiekunem prawnym D.K., a zatem rozpoznanie jej wniosku przez organ administracji publicznej będzie prowadzić do wydania decyzji dotkniętej wadą nieważności z art. 156 § 1 pkt 4 k.p.a. Dodatkowo organ zauważył, że Sąd I instancji nie zweryfikował czy R.K. w toku postępowania sądowego nadal była opiekunem prawnym D.K. W związku z tym przeprowadził postępowanie bez zapewnienia stronie właściwej reprezentacji aktualnego opiekuna prawnego D.C. Kolegium nie zgłosiło jednak zarzutu art. 183 § 1 pkt 5 P.p.s.a.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W niniejszej sprawie nie występują przesłanki nieważności określone w art. 183 § 2 P.p.s.a., zatem Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej i rozpoznał sprawę w jej ramach. Sąd odwoławczy uznał, że skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, z zastrzeżeniem ust. 2a, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej (ust. 2).

W myśl art. 38 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1375 ze zm.), osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej.

Stosownie natomiast do art. 39 ust. 1 ww. ustawy, jeżeli osoba, o której mowa w art. 38, lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić również kierownik szpitala psychiatrycznego, jeżeli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu (ust. 2). Jeżeli osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy (ust. 3).

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, osoba przyjęta do domu pomocy społecznej w trybie art. 39, jej przedstawiciel ustawowy, małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo oraz osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę - mogą występować do sądu opiekuńczego o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy społecznej. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może także wystąpić kierownik domu pomocy społecznej, jeżeli uzna, że zmieniły się okoliczności uzasadniające orzeczenie o przyjęciu tej osoby do domu pomocy społecznej bez jej zgody (ust. 2).

Jak z powyższego wynika, procedura związana z przymusowym umieszczeniem osób w domu pomocy społecznej jest dwuetapowa. Pierwszym etapem, warunkującym ewentualne dalsze publiczne działania w sprawie, jest postępowanie prowadzone przed sądem opiekuńczym w trybie powołanych przepisów o ochronie zdrowia psychicznego. Jeżeli w toku tego postępowania sąd opiekuńczy uzna, że zachodzą przesłanki do umieszczenia danej osoby bez jej zgody w domu pomocy społecznej, to wydaje postanowienie o przyjęciu tej osoby do takiej placówki. Zapewnienie realizacji takiego orzeczenia ustawodawca powierzył jednak organom administracji publicznej. Prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego, nie stanowi bowiem jeszcze podstawy do umieszczenia zainteresowanej osoby w domu pomocy społecznej. Podlega ono wykonaniu przez organy administracji publicznej. I to właśnie postępowanie stanowi drugi etap procedury związanej z przymusowym umieszczeniem danej osoby w domu pomocy społecznej - etap postępowania administracyjnego.

W sprawach związanych z umieszczeniem w domu pomocy społecznej obowiązuje zasada kierowania zainteresowanego do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby zainteresowanej (art. 54-56a ustawy o pomocy społecznej), chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej. Z przepisów tych wynika, że wyboru konkretnego domu pomocy społecznej dokonuje się w postępowaniu przed organem administracji publicznej o skierowanie do takiej placówki. To w decyzji organu wskazuje się profil (typ) domu oraz konkretną placówkę, w której ma przebywać dana osoba.

Mając powyższe na uwadze przyjąć należy za Sądem I instancji, że przeniesienie danej osoby do innego domu pomocy społecznej jest czynnością techniczną i nie wymaga zgody sądu opiekuńczego, o jakiej mowa w art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jak podano wyżej, możliwe jest wystąpienie z wnioskiem do sądu opiekuńczego o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy społecznej (art. art. 41 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego), jednakże chodzi tu o takie przypadki, gdy w ogóle zmieniają się okoliczności faktyczne dotychczas uzasadniające skierowanie konkretnej osoby do domu pomocy społecznej.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie doszło w tej sprawie do naruszenia przepisów prawa materialnego powołanych w skardze kasacyjnej. Decyzja organu administracji publicznej o skierowaniu do domu pomocy społecznej, poprzedzona orzeczeniem sądu opiekuńczego o umieszczeniu danej osoby bez jej zgody w domu pomocy społecznej - ma charakter wykonawczy. Zmiana takiej decyzji poprzez wskazanie innej placówki, nie niweczy skutków orzeczenia sądu opiekuńczego, albowiem decyzja taka nadal wykonuje to orzeczenie, a osoba przebywająca w domu pomocy społecznej nadal korzysta z przyznanego mu przez sąd prawa do pobytu w domu pomocy społecznej.

Inną kwestią pozostaje ocena organu administracji publicznej działającego w ramach postępowania prowadzonym w trybie art. 155 k.p.a. czy w istocie potrzebna jest zmiana decyzji o skierowaniu w domu pomocy społecznej, tj. czy stan faktyczny sprawy i okoliczności związane z osobą ubezwłasnowolnioną uzasadniają potrzebę zmiany decyzji, czy będzie to w interesie osoby przebywającej w domu pomocy społecznej. W tym zakresie to organ administracji publicznej winien dokonać oceny, biorąc również pod uwagę aktualną osobę opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej oraz obiektywną możliwość sprawowania przez niego należytej opieki.

Dalej wskazać trzeba, że zarzut naruszenia art. 15 k.p.a. poprzez uchylenie przez Sąd I instancji wyłącznie decyzji organu II instancji i nakazanie temu organowi merytoryczne rozpoznanie wniosku R.K., podczas, gdy decyzja organu I instancji nie rozstrzyga sprawy co do istoty, tylko umarza postępowanie w sprawie, nie zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim powołany przepis nie został powiązany z żadnym przepisem procedury sądowoadministracyjnej, który został zastosowany przez Sąd I instancji. Mimo tego uchybienia, Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnia, że zgodnie z zasadą wynikającą z art. 15 k.p.a. organ odwoławczy, ponownie rozpoznając i rozstrzygając sprawę, obowiązany jest co do zasady, ustalić w oparciu o przepis prawa materialnego mającego w sprawie zastosowanie zakres postępowania wyjaśniającego niezbędnego do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy (załatwienia wniosku), później poddać ocenie materiał dowodowy zebrany przez organ I instancji, a następnie usunąć stwierdzone naruszenia prawa materialnego i prawa procesowego, których dopuścił się organ niższej instancji. Oznacza to, że organ II instancji powinien ustalić we własnym zakresie, jakie powinno być prawidłowe rozstrzygnięcie w sprawie i skonfrontować je ze stanowiskiem organu I instancji, a następnie usunąć uchybienia organu I instancji, o ile jednak takowe dostrzeże i o ile mogą one zostać konwalidowane bez naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania. Jeżeli owe uchybienia nie mogą zostać przez organ odwoławczy konwalidowane bez naruszenia art. 15 k.p.a., to dysponuje on środkami przewidzianymi przez ustawę do wyeliminowania z obrotu prawnego wadliwej decyzji i ukierunkowanie organu I Instancji na wydanie rozstrzygnięcia zgodnego z prawem. Wyrok Sądu w tej sprawie nie ogranicza organu odwoławczego w zakresie możliwych rozstrzygnięć, jakie przewiduje art. 138 § 1 i § 2 k.p.a.

Z tych wszystkich względów, Naczelny Sąd Administracyjny, działając na podstawie art. 184 P.p.s.a. skargę kasacyjną oddalił.