Wyrok z dnia 2017-02-28 sygn. III SA/Lu 1080/16

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Tezy

1. Przepis art. 182 § 2 k.k.w. pomimo zamieszczenia go w kodeksie karnym wykonawczym może stanowić podstawę do wydania decyzji administracyjnej. Nie jest istotne bowiem, w jakim akcie prawa została zamieszczona określona regulacja, lecz to, czy z danego przepisu można wywieść normę prawa materialnego mogącą stanowić podstawę do wydania decyzji administracyjnej.

2. Z przepisu art. 182 § 2 k.k.w. wynika obowiązek organu cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie orzeczonym w wyroku sądu karnego. Organ ma zatem nie tylko cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami, ale musi także cofnąć je w zakresie orzeczonym przez sąd karny.

3. Organy administracji wykonujące wyrok sądu karnego są związane jego treścią, co oznacza, że mogą cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami tylko w zakresie wyznaczonym przez sąd. Organ administracji nie może przy tym rozszerzać ani zawężać orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdu. Orzeczenie organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, bez powiązania decyzji z zakresem na jaki orzeczono zakaz prowadzenia pojazdu, jest czynnością wadliwą.

4. Także po wejściu w życie § 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. z 2016, poz. 231 ze zm.) organ administracji może cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami tylko w zakresie wynikającym z wyroku sądu karnego, w którym orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów, tj. w określonym przez sąd zakresie przedmiotowym i na ściśle wskazany okres wynikający z orzeczonego przez sąd zakazu. Rozstrzygnięcie takie powinno zostać zamieszczone w osnowie decyzji (rozstrzygnięciu decyzji). Nie powinno się bowiem rozstrzygać o uprawnieniach lub obowiązkach strony w uzasadnieniu decyzji.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak, Sędziowie Sędzia WSA Jerzy Drwal, Sędzia WSA Grzegorz Grymuza (sprawozdawca), Protokolant Starszy asystent sędziego Małgorzata Olejowska, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 28 lutego 2017 r. sprawy ze skargi T.O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami kat[...] I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Starosty z dnia [...] maja 2016 r., nr [...]; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz T. O. kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. utrzymało w mocy decyzję Starosty B. z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] o cofnięciu T. O. uprawnień do kierowania pojazdami kategorii A zgodnie z orzeczonym środkiem karnym w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A zawartym w wyroku Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt. II K 961/15.

Powyższa decyzja zapadła w sprawie, której stan przedstawia się następująco:

W dniu [...] maja 2016 r. wpłynął do organu pierwszej instancji odpis wyroku Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 kwietnia 2016 r., prawomocnego od dnia 6 maja 2016 r., w sprawie sygn. akt II K 961/15. Z treści orzeczenia wynika, że Sąd uznał T. O. winnym kierowania w dniu [...] sierpnia 2015 r. w miejscowości H. motorowerem marki Romet o nr rej. [...] znajdując się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 2,4 promila alkoholu we krwi. W związku z tym orzekł, na podstawie art. 42 § 2 k.k., środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A na okres 3 lat. Jednocześnie na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26 sierpnia 2015r. do dnia 22 kwietnia 2016 r.

W celu wykonania orzeczenia Starosta B. wszczął z urzędu postępowanie, zakończone decyzją z dnia 31 maja 2015 r., którą stosownie do wyroku Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt II K 961/15 orzekł o cofnięciu T. O. uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi kategorii A.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że jedną z przesłanek skutkujących wydaniem przez starostę decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami jest - stosownie do art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2016r., poz. 627 ze zm.) zwanej dalej ustawą - orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów.

Przywołując treść art. 182 § 1 k.k.w. organ stwierdził, że norma ta, chociaż zawarta w ustawie należącej do gałęzi prawa karnego, jest źródłem obowiązków o charakterze administracyjnoprawnym, a korelujący z nią przepis art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprost zobowiązuje starostę do wydania decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w przypadku orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów. Stosownie do art. 42 § 1 k.k. zakaz prowadzenia pojazdów może być orzeczony wobec osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a w szczególności, gdy z okoliczności sprawy wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Zakaz prowadzenia pojazdów to środek karny przewidziany w art. 39 pkt 3 k.k. i po myśli art. 42 k.k. może obejmować zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju (§ 1 oraz § 2), wszelkich pojazdów (§ 2) albo wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio (§ 3 oraz § 4). Orzekając o zakazie prowadzenia pojazdów sąd nakłada obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu, o ile nie był on uprzednio zatrzymany lub zwrócony do organu, a do chwili wykonania tego obowiązku okres, na który orzeczono zakaz, nie biegnie (art. 43 § 3 k.k.). Jednocześnie, w sytuacji gdy dokument prawa jazdy został uprzednio zatrzymany, stosownie do art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów zalicza się okres faktycznego zatrzymania prawa jazdy.

Organ wyjaśnił, że przesyłając odpis wyroku, w którym orzeczono tego rodzaju środek karny albo zawiadomienie o wymierzeniu takiego środka, sąd podaje na podstawie treści wyroku datę początkową, od której należy liczyć okres wykonywania tego środka (art. 184 k.k.w.). Zatem to sąd w zależności od okoliczności konkretnej sprawy, decyduje o zakresie orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów ustalając jakiego rodzaju pojazdów i jakiego okresu zakaz ten dotyczy. Dopiero orzeczenie sądu karnego stanowi podstawę dla właściwego organu administracji do cofnięcia uprawnień, przy czym cofnięcie to następuje w orzeczonym przez sąd karny zakresie.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze podkreśliło, że decyzje wydawane przez starostę na podstawie art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z art. 182 kodeksu karnego wykonawczego mają więc charakter decyzji określanych w nauce prawa administracyjnego jako "związanych". Charakteryzują się one tym, że organ administracyjny pozbawiony jest swobody kształtowania zakresu praw i obowiązków podmiotów postępowania bowiem zakres ten wypływa wprost z przepisów prawa a na organ nałożony zostaje obowiązek ustalonego postępowania. Rola starosty w tego typu sprawach sprowadza się do stwierdzenia istnienia bądź nieistnienia określonych praw albo obowiązków i ich skonkretyzowania. Starosta nie posiada uprawnień do korygowania, czy łagodzenia wyroków sądowych, pełniąc w tym wypadku rolę niejako "egzekutora" orzeczonego wyroku.

T. O. legitymuje się uprawnieniami do kierowania pojazdami mechanicznymi kategorii A, B i T potwierdzonymi dokumentem prawa jazdy nr [...] wydanym przez Starostę B. w dniu [...] listopada 2002 r.

Z akt sprawy wynika, że w dniu [...] sierpnia 2015 r. w miejscowości H., gm. M. prowadził w ruchu lądowym motorower marki Romet o nr rej. [...] znajdując się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 2,4 promila alkoholu we krwi. Sąd Rejonowy w R. wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2016 r. sygn. akt II K 961/15 orzekł wobec niego na podstawie art. 42 § 2 k.k. i art. 43 § 1 k.k. zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A na okres trzech lat. Jednocześnie na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26 sierpnia 2015 r. do dnia 22 kwietnia 2016r. Powyższe wyrok stał się prawomocny z dniem 6 maja 2016 r. i jako taki podlegał wykonaniu, w związku z czym Sąd Rejonowy w R. przesłał Staroście B. odpis wyroku do dalszej realizacji.

W związku z art. 182 § 2 k.k.w. oraz art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami Starosta B. zobowiązany był więc wydać decyzję administracyjną orzekającą o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w takim zakresie, w jakim orzekł Sąd. Ponieważ Sąd orzekł o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A, Starosta B. zobowiązany był cofnąć T. O. uprawnienia kategorii A, o czym organ ten, orzekł.

Organ wyjaśnił przy tym, że co do wskazania okresu obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów, to zgodnie z przesłanym wyrokiem Sąd orzekł o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A na okres 3 lat zaliczając na poczet orzeczonej kary okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26 sierpnia 2015 r., a zatem okres ten powinien obejmować daty od dnia 26 sierpnia 2015 r. do dnia 26 sierpnia 2018 r. Taki też przedział czasowy organ pierwszej instancji wskazał w uzasadnieniu kwestionowanej decyzji. Stosownie do przepisu § 17 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2016r., poz. 231), w przypadku orzeczenia wyrokiem sądu zakazu kierowania pojazdami na okres przekraczający rok, starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami bez określenia terminu ważności tej decyzji. W takim wypadku organ wskazuje termin rozpoczęcia i zakończenia biegu okresu zakazu kierowania pojazdami w uzasadnieniu decyzji. Stosownie do tej regulacji prawnej Starosta B. termin ten wskazał w uzasadnieniu decyzji.

Z tych też względów organ drugiej instancji uznał zarzuty odwołania za chybione, podkreślając, że Starosta B. orzekł dokładnie tak jak wynika to z sentencji wyroku Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt IIK 961/15, o zatrzymaniu odwołującemu się, prawa jazdy kategorii A na okres 3 lat.

Ubocznie Kolegium zwróciło uwagę, że T. O. nie występował do Starosty B. o zwrot zatrzymanego prawa jazdy kategorii B i T, które poza kategorią A, posiada. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami dopiero wówczas gdy strona zwróci się z wnioskiem o wydanie lub zwrot zatrzymanego prawa jazdy, a także o przywrócenie uprawnienia w zakresie prawa jazdy określonej kategorii, organ obowiązany będzie rozpatrzyć ten wniosek. Orzeczenie o cofnięciu uprawnień w oparciu o przepis art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy i w związku z tym o niewydawaniu prawa jazdy w oparciu o przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy jest rozstrzygnięciem podejmowanym przez organ z urzędu. Natomiast odrębną, niezależną podstawą prawną do działania organu na wniosek strony jest przepis art. 12 ust. 2 ustawy. Mając na względzie, że odwołujący się nie wystąpił do organu pierwszej instancji o zwrot zatrzymanego prawa jazdy obejmującego kategorie inne niż cofniętą kategorię A, kwestia ta nie była przedmiotem oceny organu pierwszej instancji jak i Kolegium w niniejszym postępowaniu.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie T. O. wniósł o uchylenie powyższej decyzji, podnosząc zarzuty naruszenia:

- przepisów prawa materialnego, tj. art. 103 ust. pkt. 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,

- przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7, 77 i 80 k.p.a. poprzez zaniechanie dokładnego zbadania stanu faktycznego sprawy zwłaszcza w kontekście ustalenia treści wyroku Sądu Rejonowego w R. w sprawie II K 961/15.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w L. wniosło o oddalenie skargi, podtrzymując dotychczasową argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Skarga podlega uwzględnieniu, aczkolwiek z innych przyczyn niż w niej podniesione.

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1647 ze zm.) sąd kontroluje zaskarżone akty pod względem ich zgodności z prawem, przy czym nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, lecz granicami danej sprawy - art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm. - dalej powoływanej jako: "p.p.s.a."). Sąd ma obowiązek dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu, biorąc pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, nawet jeżeli nie zostały podniesione w skardze. Sąd bada legalność zaskarżonej decyzji, jej zgodność z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej. Uchylenie decyzji następuje w szczególności w przypadku, gdy zaskarżony akt narusza przepisy prawa materialnego lub przepisy postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 3 § 1 w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).

Przeprowadzone w powyższym zakresie badanie zgodności z prawem zaskarżonej decyzji wykazało, że jest ona dotknięta uchybieniem uzasadniającym jej uchylenie.

Przedmiotem rozpoznawanej sprawy jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. utrzymująca w mocy decyzję Starosty B. w sprawie cofnięcia skarżącemu uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii A.

Do wydania takiej decyzji obliguje organ art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 627 ze zm. – dalej jako: "ustawa o kierujących pojazdami"), zgodnie z którym starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami w przypadku orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów.

Materialnoprawną podstawę takiej decyzji stanowi natomiast art. 182 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. z 1997 r. Nr 90, poz. 557 ze zm. – dalej jako: "k.k.w.").

W sprawie nie budzi także wątpliwości, że prawomocnym wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt II K 961/15 Sąd Rejonowy w R. skazał T. O. za przestępstwo z art. 178a § 1 kodeksu karnego (dalej jako: "k.k.") i na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzekł wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A na okres 3 lat, którego biegł rozpoczął się z dniem 26 sierpnia 2015 r.

W orzecznictwie sądów administracyjnych nie budzi wątpliwości, że przepis art. 182 § 2 k.k.w. pomimo zamieszczenia go w kodeksie karnym wykonawczym może stanowić podstawę do wydania decyzji administracyjnej.

Jak trafnie bowiem wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 20 stycznia 2009 r., sygn. akt III SA/Lu 377/08 (System Informacji Prawnej LEX nr 519805) nie jest istotne, w jakim akcie prawa została zamieszczona określona regulacja, lecz to, czy z danego przepisu można wywieść normę prawa materialnego mogącą stanowić podstawę do wydania decyzji administracyjnej.

Z art. 182 § 2 k.k.w. wynika, że organ administracji, któremu w trybie art. 182 § 2 k.k.w. przesłany został odpis wyroku z orzeczonym zakazem prowadzenia pojazdów, jest zobowiązany cofnąć uprawnienie do ich prowadzenia w orzeczonym zakresie.

Z przepisu art. 182 § 2 k.k.w. wynika więc obowiązek organu cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie orzeczonym w wyroku sądu karnego.

Organ ma zatem nie tylko cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami, ale musi także cofnąć je w orzeczonym przez sąd karny zakresie.

Pojęcie w "orzeczonym zakresie" odnosi się przede wszystkim do zakresu przedmiotowego, w jakim sąd karny orzekł zakaz prowadzenia pojazdów.

Z drugiej strony w orzecznictwie sądów administracyjnych nie budzi wątpliwości, że pojęcie w "orzeczonym zakresie" odnosi się także do okresu na jaki sąd orzekł zakaz prowadzenia pojazdów, co oznacza, że cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami musi nastąpić na ściśle wyznaczony okres, wynikający z orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdu (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 kwietnia 2010 r., I OSK 698/09, System Informacji Prawnej LEX nr 595479; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 5 listopada 2009 r., III SA/Gd 348/09, System Informacji Prawnej LEX nr 531574).

Organ administracji nie może przy tym rozszerzać ani zawężać orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdu. Orzeczenie organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, bez powiązania decyzji z zakresem na jaki orzeczono zakaz prowadzenia pojazdu, jest czynnością wadliwą.

Organy administracji wykonujące wyrok sądu karnego są bowiem związane jego treścią, co oznacza, że mogą cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami tylko na ściśle wskazany w wyroku okres.

Tego rodzaju rozstrzygnięcie powinno zostać zamieszczone w osnowie decyzji (rozstrzygnięciu decyzji). Nie powinno się bowiem rozstrzygać o uprawnieniach lub obowiązkach strony w uzasadnieniu decyzji.

Reasumując należy stwierdzić, że organ administracji może cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami tylko w zakresie wynikającym z wyroku sądu karnego, w którym orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów, tj. w określonym przez sąd zakresie przedmiotowym i na ściśle wskazany okres wynikający z orzeczonego przez sąd zakazu.

Rozstrzygnięcie takie powinno zostać zamieszczone w osnowie decyzji (rozstrzygnięciu decyzji).

W sprawie organy wywiązały się jedynie z obowiązku oznaczenia w osnowie decyzji zakresu przedmiotowego rozstrzygnięcia w przedmiocie cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami ograniczając je, zgodnie z treścią wyroku sądu karnego, do pojazdów kategorii A.

W decyzji nie oznaczono jednakże okresu, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

Powyższe świadczy o naruszeniu art. 182 § 2 k.k.w., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie.

Niczego w tej kwestii nie zmienia zamieszczenie w osnowie decyzji zwrotu, że cofnięcie uprawnienia do kierowania pojazdami kat. A następuje zgodnie z orzeczonym środkiem karnym w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii A zawartym w wyroku Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt II K 961/15.

Ze sformułowania takiego nie wynika bowiem, wyznaczony konkretnymi datami, okres na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

Na marginesie już więc tylko należy wskazać, że także w uzasadnieniu decyzji nie oznaczono okresu, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

W uzasadnieniu decyzji organu pierwszej instancji wskazano jedynie okres, w jakim obowiązuje orzeczony przez sąd zakaz prowadzenia pojazdów.

Rzecz jasna okres na jaki powinno zostać cofnięte uprawnienie do kierowania pojazdami wynika z orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów, czy też ściślej rzecz biorąc z okresu, w jakim zakaz prowadzenia pojazdów obowiązuje. Nie są to jednak pojęcia identyczne. Czym innym bowiem jest okres obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów, a czym innym okres, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

Tego rodzaju oceny nie zmienia fakt wejścia w życie z dniem 25 lutego 2016 r. § 17 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. z 2016, poz. 231 ze zm. – dalej jako: "rozporządzenie"), który stanowi:

1. W przypadku orzeczenia wyrokiem sądu zakazu kierowania pojazdami na okres przekraczający rok organ wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami bez określenia terminu ważności tej decyzji.

2. W uzasadnieniu decyzji organ wskazuje w szczególności termin rozpoczęcia i zakończenia biegu okresu zakazu kierowania pojazdami. W przypadku gdy sąd nakazał zwrot dokumentu stwierdzającego uprawnienia do kierowania pojazdami, a w aktach sprawy stwierdzono brak tego dokumentu, w uzasadnieniu decyzji nie wskazuje się daty rozpoczęcia i zakończenia biegu okresu zakazu kierowania pojazdami, a jedynie pouczenie o obowiązku zwrócenia dokumentu i związanym z terminem jego zwrotu początkiem liczenia terminu orzeczonego zakazu.

3. W przypadku orzeczenia wyrokiem sądu zakazu kierowania pojazdami na okres nieprzekraczający roku organ wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami na okres obowiązywania zakazu.

Tytułem wstępu należy wyjaśnić, że pomimo wydania przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa rozporządzenia z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, nie uchylono, ani też w żaden sposób nie zmodyfikowano, obowiązków wynikających z art. 182 § 2 k.k.w.

Przede wszystkim należy natomiast wskazać, że z § 17 ust. 1 rozporządzenia wynika jedynie obowiązek organu wydania decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami bez określenia terminu ważności tej decyzji.

Czym innym jednak jest kwestia określenia terminu ważności decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, a czym innymi, wynikający z art. 182 § 2 k.k.w., obowiązek oznaczenia w decyzji okresu, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

W konsekwencji też nałożony na organ obowiązek wydawania decyzji bez określenia terminu jej ważności, nie wyłącza obowiązku oznaczania w decyzji okresu, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

Nawet gdyby jednak uznać, że w taki ułomny sposób, przez posłużenie się formułą "wydaje decyzję ... bez określenia terminu ważności tej decyzji", prawodawca wyłączył możność oznaczania w decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami okresu, na jaki cofnięto uprawnienie, na co pośrednio może także wskazywać treść § 12 ust. 3 rozporządzenia, to i tak powyższe nie powinno prowadzić do zaniechania wykonania przez organy administracji obowiązku wynikającego z art. 182 § 2 k.k.w.

Zaistniałaby bowiem wówczas niezgodność dwóch regulacji: przepisu § 17 ust. 1 rozporządzenia i art. 182 § 2 k.k.w.

W sytuacji, gdy ta sama kwestia (oznaczanie w decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami okresu, na jaki cofnięto uprawnienie) byłaby w sposób odmienny regulowana ustawą oraz przepisem niższej rangi – rozporządzeniem, organy powinny pominąć przy rozstrzyganiu sprawy rozporządzenie i stosować przepis ustawy.

W analogiczny sposób należałoby także oceniać przepis § 17 ust. 2 rozporządzenia, w którym jest mowa o wskazaniu w uzasadnieniu decyzji terminu rozpoczęcia i zakończenia biegu okresu zakazu kierowania pojazdami. Jak wyjaśniano już wyżej okres zakazu kierowania pojazdami nie jest pojęciem tożsamym (identycznym) z okresem, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami. W takiej sytuacji regulację z ust. 3 § 17 rozporządzenia uznać należałoby za superfluum.

Odmiennej oceny przedmiotowej kwestii nie uzasadnia także odwołanie się do art. 49 ust. 1 pkt 3 lit. b oraz art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami.

Czym innym bowiem pozostaje kwestia cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami, a czym innym skierowanie na sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego osoby ubiegającej się o zwrot zatrzymanego prawa jazdy, którego była pozbawiona na okres przekraczający rok, czy też zwrot zatrzymanego prawa jazdy, w sytuacji, gdy od dnia zatrzymania prawa jazdy upłynął okres przekraczający rok.

Oczywiście efektem cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami, czy też ściślej rzecz biorąc skutkiem związanego z tym zatrzymania prawa jazdy, może być odmowa zwrotu lub wydania prawa jazdy, jak też skierowanie na sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu państwowego.

O tego rodzaju skutkach organ nie rozstrzyga jednakże w postępowaniu w sprawie cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami, lecz w innych, odrębnie prowadzonych postępowaniach administracyjnych.

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że stosownie do dyspozycji art. 182 § 2 k.k.w. organ administracji powinien cofnąć uprawnienie do kierowania pojazdami w zakresie wynikającym z wyroku sądu karnego, w którym orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów, tj. w określonym przez sąd zakresie przedmiotowym i na ściśle wskazany okres wynikający z orzeczonego przez sąd zakazu. Rozstrzygnięcie takie powinno zostać zamieszczone w osnowie decyzji (rozstrzygnięciu decyzji).

W decyzji utrzymanej w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie oznaczono okresu, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami. Powyższe świadczy o naruszeniu przez organy art. 182 § 2 k.k.w., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie.

Odnosząc się do zarzutów skargi stwierdzić należy, że organy nie naruszyły przepisów art. 7, 77 i 80 k.p.a. albowiem wyczerpująco zebrały i rozpatrzyły cały materiał dowodowy, ustalając wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym także te wynikające z wyroku Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt II K 961/15.

Organy nie naruszyły także art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami albowiem obowiązek oznaczenia w decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami okresu, na jaki cofnięto uprawnienie wynika nie z art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, lecz z art. 182 § 2 k.k.w.

Z wyjaśnień przedstawionych przez skarżącego w toku rozprawy wynika, że stawiane decyzji zarzuty utożsamia on z niezwróceniem mu prawa jazdy kategorii B, pomimo, że orzeczony przez sąd zakaz prowadzenia pojazdów dotyczył jedynie pojazdów kategorii A.

Powyższa kwestia nie łączy się jednak z cofnięciem uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii A i nie była przedmiotem objętego kontrolą sądową postępowania administracyjnego.

O ewentualnej odmowie zwrócenia prawa jazdy kategorii B organy administracji nie rozstrzygają w postępowaniu w sprawie cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami, lecz w innym, zainicjowanym odrębnie przez samą stronę, postępowaniu administracyjnym.

Stwierdzone naruszenie art. 182 § 2 k.k.w. zakwalifikować należy jako naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, co w świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonej decyzji. Ponieważ analogiczny błąd popełnił również organ I instancji, na podstawie art. 135 p.p.s.a. uchyleniu podlega również i jego rozstrzygnięcie.

Skutkiem wyroku Sądu będzie zatem powrót sprawy do etapu postępowania przed organem I instancji, celem ponownego rozpatrzenia. Obowiązkiem organów rozpoznających sprawę będzie ponowne rozstrzygnięcie sprawy z uwzględnieniem przedstawionej wyżej oceny prawnej (art. 153 p.p.s.a.), w tym w szczególności z uwzględnieniem wynikającego z art. 182 § 2 k.k.w. obowiązku oznaczenia w decyzji okresu, na jaki cofnięto uprawnienie do kierowania pojazdami.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i art. 135 p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty B. z dnia [...] maja 2016 r.

O zwrocie kosztów postępowania orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a.