Postanowienie z dnia 2013-03-07 sygn. IV CZ 8/13
Numer BOS: 61675
Data orzeczenia: 2013-03-07
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Sędziowie: Krzysztof Strzelczyk SSN (przewodniczący), Marian Kocon SSN (autor uzasadnienia, sprawozdawca), Mirosław Bączyk SSN
Sygn. akt IV CZ 8/13
POSTANOWIENIE
Dnia 7 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa N. K. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w G.
przeciwko J. B. i B. B.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 marca 2013 r.,
dwóch zażaleń - strony powodowej i pozwanych
na punkt II o kosztach procesu zawarty w postanowieniu
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 23 marca 2012 r. Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w G. i umorzył postępowanie w sprawie z powództwa N. K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przeciwko J. B. i B. B., o ustalenie. Podstawą orzeczenia było pismo procesowe z dna 6 lipca 2011 r., w którym powódka cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia. Sąd Apelacyjny zasądził od pozwanych na rzecz powódki kwotę 18.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zostało zaskarżone przez obie strony. W zażaleniu pozwanych wniesiono o zmianę i zasądzenie na rzecz pozwanych kwoty 18.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje. W zażaleniu powódki wniesiono o zmianę postanowienia i zasądzenie od pozwanych dodatkowo kwoty 6.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że w wypadku cofnięcia pozwu obowiązek zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie, obciąża powoda bez względu na przyczynę cofnięcia. Jednakże dopuszczalne jest odstępstwo od tej zasady w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie z powództwem było niezbędne dla celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, z uwzględnieniem okoliczności istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda. W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., II CZ 208/11, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2012 r., V CZ 109/11, niepubl.).
Przytoczony pogląd nie znajdzie zastosowania w rozważanej sprawie, gdyż powódka cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia z uwagi na upływ terminu na jaki została zawarta umowa stanowiąca przedmiot powództwa. W ten sposób zamknęła możliwość merytorycznego rozpoznania sprawy przez sąd II instancji. Nie ma zatem podstaw dla przyjęcia, że powódka jest stroną wygrywającą sprawę
w rozumieniu art. 98 k.p.c., tym bardziej niedopuszczalne jest przyjmowanie takiego hipotetycznego założenia w ramach decyzji dotyczącej kosztów procesu. Natomiast okoliczności przytoczone przez Sąd Apelacyjny mogą zostać uwzględnione przy ocenie, czy w sprawie zasadne jest zastosowanie art. 102 k.p.c.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
Treść orzeczenia pochodzi z bazy orzeczeń SN.