Postanowienie z dnia 2018-03-29 sygn. II FZ 48/18

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia Syndyka masy upadłości Z. [...] S.A. z siedzibą w S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 5 grudnia 2017 r. sygn. akt I SA/Ke 529/17 w zakresie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi Syndyka masy upadłości Z. [...] S.A. z siedzibą w S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 1 sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2015 r. postanawia: 1) uchylić zaskarżone postanowienie, 2) umorzyć postępowanie w sprawie z wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji.

Uzasadnienie

W skardze na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 1 sierpnia 2017 r. w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2015 r., Syndyk masy upadłości Z. [...] S.A. z siedzibą w S. (dalej: "skarżący") wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

Motywując wniosek skarżący wskazał, że wykonanie decyzji określającej wysokość zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości za 2015 r. spowoduje niemożność dalszego prowadzenia postępowania upadłościowego wobec Spółki z uwagi na brak środków finansowych, co ostatecznie doprowadzi do umorzenia tego postępowania i niemożności zaspokojenia wierzycieli upadłego.

Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2017 r. sygn. akt I SA/Ke 529/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd wskazał, że nie można uznać wniosku skarżącego za spełniający wymogi stawiane temu pismu procesowemu w zakresie wyczerpującego uzasadnienia stanowiska. W ocenie Sądu pierwszej instancji lakoniczne stwierdzenie skarżącego, że wykonanie decyzji spowoduje niemożność dalszego prowadzenia postępowania upadłościowego z uwagi na brak środków finansowych, a w dalszej kolejności niemożność zaspokojenia wierzycieli upadłego, nie może być traktowane jako uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających prawdopodobieństwo wywołania skutków wskazanych w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm., dalej "p.p.s.a.").

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, pismem z dnia 15 grudnia 2017 r. skarżący zaskarżył rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji, podnosząc argumentację uprzednio zaprezentowaną we wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach. Zdaniem skarżącego oczywistym pozostaje wpływ wykonania zaskarżonej decyzji na późniejszy brak środków finansowych na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Na wstępie podkreślenia wymaga, że instytucja wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności przez sąd, będąca formą tymczasowej ochrony sądowej udzielanej stronie postępowania, stanowi wyjątek od zasady wyrażonej w art. 61 § 1 p.p.s.a., zgodnie z którą wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu. Stosownie do art. 61 § 3 p.p.s.a., sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania aktu lub czynności, o których mowa w § 1 cytowanego przepisu, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

W niniejszej sprawie wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji wnosi Syndyk masy upadłości, podnosząc, że wykonanie zaskarżonej decyzji spowoduje, że straci on wszelkie posiadane środki finansowe i tym samym postępowanie upadłościowe będzie musiało zostać umorzone z uwagi na brak środków do jego prowadzenia.

Wobec powyższych twierdzeń należy przytoczyć art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 2344 ze zm.), który w ust. 1 stanowi, że postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości, wszczęte przed dniem ogłoszenia upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie to umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie przysądzeniu własności nieruchomości, jeżeli przybicia prawomocnie udzielono przed ogłoszeniem upadłości, a nabywca egzekucyjny wpłaci w terminie cenę nabycia. Z kolei ustęp 3 przywołanego przepisu, mówi, że po dniu ogłoszenia upadłości niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy upadłości oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu lub zarządzenia zabezpieczenia na majątku upadłego, z wyjątkiem zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych oraz roszczeń o rentę z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz o zamianę uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.

Założeniem Prawa upadłościowego jest równomierne zaspokojenie wszystkich wierzycieli z funduszy masy upadłości w kolejności określonej w art. 342–344. Z tego powodu ustawodawca wykluczył możliwość prowadzenia po ogłoszeniu upadłości egzekucji syngularnej przez poszczególnych wierzycieli. Artykuł 146 prawa upadłościowego realizuje ten cel, regulując w nim kwestie wpływu ogłoszenia upadłości na wszczęte przeciwko dłużnikowi postępowania egzekucyjne oraz zakazu wszczynania postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających po ogłoszeniu upadłości. Wszystkie postępowania sądowe i administracyjne wszczęte przed ogłoszeniem upadłości przeciwko dłużnikowi odnośnie do jego majątku wchodzącego do masy upadłości ulegają ipso iure zawieszeniu z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika. Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości postępowania egzekucyjne i zabezpieczające ulegają umorzeniu z mocy prawa. Zgodnie z art. 146 ust. 3 zd. 1 prawa upadłościowego wszczęcie postępowania egzekucyjnego oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenie zabezpieczenia roszczenia na majątku upadłego jest niedopuszczalne. Lege non distinguente tę regulację stosuje się do każdego postępowania egzekucyjnego, bez względu na jego przedmiot. Zakaz egzekucji ma charakter generalny. Odnosi się ona zarówno do wierzytelności podlegających zgłoszeniu w postępowaniu upadłościowym, jak i zobowiązań będących długami masy upadłości. Omawiany zakaz dotyczy także świadczeń rzeczowych wynikających z prawa rzeczowego.

W skardze syndyk wyjaśnia, że postanowieniem z dnia 12 czerwca 2013 r. Sąd Rejonowy w Kielcach ogłosił upadłość przez likwidację masy Spółki. Wobec tego niezrozumiałym jest argumentacja syndyka o potrzebie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji, skoro jak wskazano powyżej nie jest dopuszczalne wszczęcie egzekucji na majątku upadłego.

Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 188 p.p.s.a. orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji, natomiast na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 w związku z art. 193 p.p.s.a. orzekł jak w punkcie drugim sentencji.