Wyrok z dnia 1969-08-27 sygn. I PR 224/60

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I PR 224/60

WYROK Z DNIA 27 SIERPNIA 1969 R.

Przyznanie poszkodowanemu zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c. zależy od uznania sądu. Sąd bierze przy tym pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, w tym także fakt otrzymania przez poszkodowanego kwoty pieniężnej z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, dokonanego na koszt osoby obowiązanej do odszkodowania.

Jeżeli poszkodowany otrzymał z wymienionego tytułu bardzo wysoką kwotę pieniężną, może to prowadzić do oddalenia powództwa o zadośćuczynienie.

Przewodniczący: sędzia J. Tyszka. Sędziowie: K. Marowski, J. Wasilewski (sprawozdawca). 

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy z powództwa Franciszka S. przeciwko Skarbowi Państwa (Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w G.) o odszkodowanie, na skutek rewizji powoda od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku z dnia 30 kwietnia 1969 r.,

zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądzoną na rzecz powoda kwotę 15.165,20 zł podwyższył do 17.265,20 zł z przyznanymi odsetkami, a kwotę 8.438 zł, którą obciążono powoda tytułem opłaty sądowej, obniżył do 3.000 zł; poza tym rewizję oddalił.  

Uzasadnienie

  Powód, będąc zatrudniony w pozwanej Stacji Pogotowia Ratunkowego jako pielęgniarz, uległ w dniu 7.XII.1967 r. wypadkowi w czasie pracy. Mianowicie samolot sanitarny pozwanej, którym odbywał podróż służbową, uległ katastrofie, wskutek czego powód doznał poważnych obrażeń ciała i stał się całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej (inwalida I gr.). Na tej podstawie powód żądał zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa:

1) 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

2) 18.042,75 zł tytułem zwrotu kosztów lepszego odżywiania się w okresie leczenia, kosztów porad prawnych oraz tytułem odszkodowania za zniszczone w czasie wypadku rzeczy osobiste, 

3) 3.500 zł tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich za czas od 1 czerwca do 31 grudnia 1968 r.,

4) 5.826 zł tytułem zaległej renty,

5) renty bieżącej w kwocie 971 zł miesięcznie.

  Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, zarzucając m.in., że powód otrzymał już w związku z wypadkiem kwotę 200.000 zł od Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji "W.", w którym był ubezpieczony na koszt pozwanego m.in. od następstw nieszczęśliwych wypadków.

  Wymienione Towarzystwo przystąpiło do sprawy jako interwenient uboczny po stronie pozwanej i wnosiło również o oddalenie powództwa.

  Sąd Wojewódzki zasądził od pozwanego na rzecz powoda: 15.165,20 zł, w tym 4.814,90 zł tytułem utraconych zarobków, 3.891,30 zł tytułem kosztów dożywiania w czasie choroby, 1.400 zł tytułem kosztów opieki osoby trzeciej, 468 zł tytułem kosztów przejazdów do lekarzy oraz 4.592 zł tytułem odszkodowania za utracone w czasie wypadku rzeczy osobiste, a ponadto rentę w kwocie 949,20 zł miesięcznie za czas od 12.X.1968 r. do 30.VI.1969 r. i w kwocie 791,20 zł miesięcznie za czas od 1.VII.1969 r. W pozostałej części Sąd Wojewódzki powództwo oddalił.

  Sąd Wojewódzki ustalił, że winę za wypadek ponosi strona pozwana, gdyż samolot jej nie był całkowicie sprawny technicznie, a pilot nie zachował podczas lotu w czasie śnieżycy należnej ostrożności. W wyniku katastrofy powód doznał ciężkich obrażeń ciała i został zaliczony do I grupy inwalidów. Powód zarabiał przed wypadkiem netto 2.675,20 zł miesięcznie. Obecnie jako inwalida I grupy pobiera z ZUS-u rentę inwalidzką, która w okresie od 1.VIII.1968 r. do 30.VI.1969 r. wynosiła 1.726 zł miesięcznie, a od 1.VII.1969 r. wynosi 1.884 zł miesięcznie. Należy mu się zatem renta uzupełniająca w zasądzonych kwotach.

  Sąd Wojewódzki oddalił powództwo o zadośćuczynienie ze względu na wypłacenie powodowi przez Tow. Ubezp. "W." w związku z wypadkiem kwoty 200.000 zł, uznając, że kwota ta zaspokaja całkowicie roszczenie powoda z tego tytułu, wobec czego przyznanie dalszego zadośćuczynienia byłoby nadmierne.

  Z dalszych ustaleń Sądu Wojewódzkiego wynika, że powód wydał w okresie od 1.VI. do 31.XII.1968 r. na koszty opieki 3.500 zł, ponieważ jednak pobiera z ZUS-u obok renty, jako inwalida I grupy, dodatek z tytułu opieki w kwocie 300 zł miesięcznie, przeto Sąd Wojewódzki potrącił ten dodatek i zasądził na rzecz powoda różnicę w kwocie 1.400 zł [3,500 - (300 x 7) = 1400].

  Szkodę powoda poniesioną w związku z utratą podczas wypadku rzeczy osobistych Sąd Wojewódzki ustalił na 4.592 zł, a żądanie jego co do zwrotu wydatków za porady prawne uznał za nieuzasadnione, albowiem wobec częściowego tylko uwzględnienia powództwa koszty podlegały zniesieniu.

  W rewizji powód wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku w części oddalającej powództwo o zadośćuczynienie, o rentę i zwrot kosztów opieki i o przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Wojewódzkiemu do ponownego rozpoznania lub o zmianę wyroku przez zasądzenie na jego rzecz dalszej kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia, podwyższenia renty wyrównawczej do 1.249,20 zł miesięcznie za czas od 1.VII.1968 r. do 30.VI.1969 r. i do 1.091,20 zł miesięcznie za czas od 1.VII.1969 r., a ponadto przez zasądzenie kwoty 2.154,69 zł różnicy zarobków za czerwiec 1968 r. oraz kwoty 200 zł tytułem zwrotu kosztów opieki za czerwiec 1968 r. 

  Powód wnosi także o zwolnienie go od opłaty sądowej wymienionej w zaskarżonym wyroku w kwocie 8.438 zł. 

   Sąd Najwyższy zważył, co następuje: 

  Rewizja jest tylko częściowo uzasadniona. 

  Przyznanie poszkodowanemu zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c. zależy od uznania sądu ("Sąd może przyznać"). Sąd bierze przy tym pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, w tym także fakt otrzymania przez poszkodowanego kwoty pieniężnej z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, dokonanego na koszt osoby obowiązanej do odszkodowania. Jeżeli poszkodowany - jak w danym wypadku - otrzymał z wymienionego tytułu bardzo wysoką kwotę pieniężną, może to prowadzić do oddalenia powództwa o zadośćuczynienie. Należało bowiem mieć na uwadze, że w braku takiego ubezpieczenia powód nie mógłby w okolicznościach sprawy otrzymać z tytułu zadośćuczynienia kwoty wyższej niż ca 80.000 zł.

  Sąd Wojewódzki słusznie zatem uznał, że kwota 200.000 zł, wypłacona powodowi przez Tow. Ubezp. "W.", ze względu na jej wysokość zaspokaja w pełni jego roszczenie z tytułu zadośćuczynienia i dlatego przyznanie dalszej kwoty z tego tytułu byłoby niesłuszne.

  Również renta wyrównawcza została przez Sąd Wojewódzki obliczona prawidłowo, należało bowiem mieć na uwadze, że w pobieranej przez powoda rencie inwalidzkiej mieści się dodatek w kwocie 300 zł przysługujący inwalidom I grupy. Dodatek ten - wbrew poglądowi skarżącego - nie ma charakteru samoistnego w tym znaczeniu, żeby mógł on być pobierany niezależnie od renty inwalidzkiej. Pobieranie zatem tego dodatku musi rzutować na wysokość renty wyrównawczej.

  Zarzut rewizji co do nieuwzględnienia zarobków powoda w kwocie 2.154 zł za czerwiec 1968 r. jest również niesłuszny, albowiem uwzględniony przez Sąd Wojewódzki okres 6 miesięcy i 11 dni obejmuje także czerwiec 1968 r. Tym samym niesłuszne jest również żądanie zasądzenia kwoty 200 zł tytułem zwrotu części kosztów opieki w tym miesiącu.

  Uzasadniony jest natomiast zarzut rewizji, że Sąd Wojewódzki niesłusznie potrącił kwotę 2.100 zł z wydatków powoda poniesionych za opiekę, tj. 300 zł dodatek z tytułu inwalidztwa I grupy za okres 7 miesięcy. Powyższy dodatek bowiem został już przez Sąd Wojewódzki uwzględniony przy obliczeniu renty wyrównawczej, nie mógł być zatem "potrącony" po raz drugi. Powodowi należy się zatem zwrot całej kwoty 3.500 zł z tytułu wydatków poniesionych na koszty opieki i o tyle zaskarżony wyrok podlegał odpowiedniej zmianie, tj. przez podwyższenie zasądzonej kwoty 15.165,20 zł do 17.265,20 zł.

  Ponadto Sąd Najwyższy, uwzględniając charakter roszczeń powoda oraz jego sytuację życiową (inwalida, niezdolny zupełnie do pracy), zwolnił go częściowo od opłaty sądowej wymienionej w zaskarżonym wyroku, obniżając ją do 3.000 zł, oraz zwolnił go całkowicie od opłaty sądowej należnej od rewizji.

  Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji (art. 390 § 1, 387 i 100 k.p.c.).