Wyrok z dnia 2018-06-27 sygn. III KK 432/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania Pokaż dokument źródłowy

Sygn. akt III KK 432/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2018 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący)

SSN Henryk Gradzik

SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)

Protokolant Jolanta Włostowska

przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Barbary Nowińskiej

w sprawie J.B.

oskarżonego z art. 284 § 3 k.k.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie

w dniu 27 czerwca 2018 r.,

kasacji, wniesionej przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego - na niekorzyść oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w G.

z dnia 17 października 2016 r., sygn. akt II K […]/16,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę osk. J.B.

Sądowi Rejonowemu w G. w celu ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

J.B. został oskarżony o to, że w bliżej nieustalonym czasie, nie wcześniej niż do dnia 8 października 2015 r., w G., dokonał przywłaszczenia rzeczy znalezionej w postaci telefonu komórkowego marki Samsung S5 o nr IMEI […] wartości 2000 złotych, czym działał na szkodę M.D., tj. o przestępstwo z art. 284 § 3 k.k.

Sąd Rejonowy w G., wyrokiem z dnia 17 października 2016 r., sygn. akt II K […]/16, ustalając, iż oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu, to jest przestępstwa z art. 284 § 3 k.k. i uznając, że wina oskarżonego oraz społeczna szkodliwość jego czynu nie są znaczne, a okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, na podstawie art. 66 § 1 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne warunkowo umorzył na okres próby wynoszący 2 lata; na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt. 7 k.k. w zw. z art. 43a § 1 k.k. orzekł od oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 300 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej oraz na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 627 k.p.k. w zw. z art. 629 k.pk. oraz art. 7 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 70 zł tytułem zwrotu wydatków oraz kwotę 60 zł tytułem opłaty.

Wyrok ten nie został zaskarżony przez żadną ze stron i uprawomocnił się z dniem 25 października 2016 r. bez postępowania odwoławczego.

Obecnie, kasację w tej sprawie, na podstawie art. 521 § 1 k.p.k., wniósł Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny, który zaskarżył powyższy wyrok w całości na niekorzyść osk. J.B. Skarżący zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa karnego materialnego, tj. art. 66 § 1 k.k., polegające na warunkowym umorzeniu postępowania karnego przeciwko J.B., pomimo braku określonej w tym przepisie przesłanki uprzedniej niekaralności sprawcy za przestępstwo umyślne w sytuacji, gdy wymieniony oskarżony był już wcześniej karany za umyślne przestępstwo z art. 244 k.k.

W oparciu o tak sformułowany zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w G..

Na rozprawie kasacyjnej prokurator Prokuratury Krajowej wniósł o uwzględnienie kasacji i uchylenie zaskarżonego wyroku.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Kasacja wniesiona przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego na niekorzyść osk. J.B. od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w G. z dnia 17 października 2016 roku, o sygnaturze akt II K […]/16, okazała się zasadna, a zamieszczony w niej wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w/w Sądowi do ponownego rozpoznania – w pełni zasługiwał na uwzględnienie. Zakwestionowane rozstrzygnięcie jest wadliwe w sposób oczywisty, bowiem zapadło z rażącym naruszeniem prawa karnego materialnego, tj. art. 66 § 1 k.k. Powołany przepis, w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2013.1247), obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 roku, określa ustawowe przesłanki dopuszczalności warunkowego umorzenia postępowania. Zgodnie z treścią art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Tymczasem, w realiach tej sprawy warunek braku uprzedniej karalności za przestępstwo umyślne, nie został spełniony. Przed wydaniem wyroku w niniejszym postępowaniu (z dnia 17 października 2016 r.) osk. J.B. został już wcześniej skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 30 sierpnia 2016 r., sygnatura II K […]/16, za przestępstwo z art. 244 k.k. polegające na niezastosowaniu się do orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, popełnione w dniu 17 kwietnia 2016 r. Ten ostatni wyrok uprawomocnił się w dniu 7 września 2016 r.

Zatem w dacie wydania przez Sąd Rejonowy w G. w dniu 17 października 2016 roku wyroku o sygnaturze akt II K […]/16, J.B. był już osobą skazaną uprzednio za przestępstwo umyślne. W tych warunkach, warunkowe umorzenie postępowania za przestępstwo będące przedmiotem niniejszego procesu nie było prawnie dopuszczalne. Rozstrzygnięcie tego rodzaju stanowiło więc rażące naruszenia przepisu prawa karnego materialnego w postaci obrazy art. 66 § 1 k.k. Powyższe uchybienie miało istotny wpływ na treść orzeczenia, bowiem jego skutkiem było bezpodstawne warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec w/w oskarżonego.

Bez wpływu na tę ocenę pozostaje natomiast okoliczność, czy Sąd orzekający w nin. sprawie (sygn. akt II K […]/16) miał obiektywną możliwość uzyskania aktualnej informacji o karalności oskarżonego (tj. w sprawie Sądu Rejonowego w W. – sygn. akt II K […]/16). Z punktu widzenia prawnej dopuszczalności warunkowego umorzenia postępowania karnego nie ma znaczenia fakt, że sąd orzekając w tym przedmiocie nie dysponował danymi informującymi o uprzedniej karalności oskarżonego, bowiem wymóg niekaralności za przestępstwo umyślne ma charakter bezwzględny, a karalność taka wyklucza możliwość wydania orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania. Warunek braku karalności za przestępstwo umyślne należy do stanu obiektywnego i dlatego zaistnienie takiego uchybienia nie jest zależne od wiedzy sądu rozpoznającego sprawę (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2008 r., V KK 238/08 LEX nr 457948). Wydając wyrok Sąd powinien dołożyć należytej staranności, aby uzyskać aktualne informacje dotyczące karalności oskarżonego (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 17 maja 2016 r., III KK 485/15, LEX nr 2048977 i z dnia 1 czerwca 2016 r., V KK 61/16, LEX nr 2048976).

W tych warunkach konieczne było uwzględnienie kasacji i uchylenie zaskarżonego wyroku.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w G. będzie miał na uwadze aktualne dane o karalności osk. J.B. i zastosuje się do ustawowych ograniczeń warunkujących rodzaje rozstrzygnięć w istniejących realiach faktycznych i prawnych.

Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w wyroku.

ał