Postanowienie z dnia 2010-03-19 sygn. III CZ 8/10

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania Pokaż dokument źródłowy

Sygn. akt III CZ 8/10

POSTANOWIENIE

Dnia 19 marca 2010 r. Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)

SSN Dariusz Dończyk

SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku S. L. sp. z o.o. w A. przeciwko BANK MILLENNIUM S.A. w W.

o udzielenie zabezpieczenia,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 19 marca 2010 r., zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 1 grudnia 2009 r.,

zmienia zaskarżone postanowienie w części rozstrzygającej o kosztach postępowania zażaleniowego /punkt II / w ten sposób, że zasądzoną nim kwotę obniża do kwoty 120 (sto dwadzieścia) złotych;

oddala zażalenie w pozostałej części;

zasądza od BANKU MILLENNIUM S.A. w W. na rzecz S. L. sp. z o.o. w A. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2009 r. Sąd Apelacyjny umorzył postępowanie wywołane wniesieniem przez uprawnionego – S. L. sp. z o.o. w A. zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 6 października 2009 r., odmawiające udzielenia zabezpieczenia (przez zawieszenie postępowania w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu) przed wszczęciem postępowania w sprawie o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego stanowiącego podstawę wydania bankowego tytułu egzekucyjnego. Przyczyną umorzenia było cofnięcie zażalenia wobec zakończenia – przez oddalenie wniosku – postępowania o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Wymienionym postanowieniem Sąd Apelacyjny zasądził od uprawnionego na rzecz zobowiązanego – BANKU MILLENIUM S.A. w W. kwotę 900 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego. Rozstrzygnięcie to uzasadnione zostało przez powołanie jako jego podstawy art. 108 § 1 k.p.c. przy zastosowaniu § 5 a także § 11 ust. 1 pkt 7 w zw. z § 6 oraz § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.; dalej „rozp. opł. adw.”).

Uprawniony, reprezentowany przez radcę prawnego, zaskarżył zażaleniem do Sądu Najwyższego wskazane wyżej postanowienie co do rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego w części zasądzającej kwotę ponad 30 zł. Zarzucił naruszenie przepisu § 11 ust. 1 pkt 7 w zw. z § 5 w zw. z § 6 pkt 7 oraz w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2 rozp. opł. adw. Wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia przez zasądzenie od uprawnionego na rzecz zobowiązanego kwoty 30 zł i zasądzenie od obowiązanego na jego rzecz kosztów postępowania zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kwestia orzekania o kosztach postępowania zabezpieczającego jest uregulowana w art. 745 k.p.c. Jego § 1 dotyczy kosztów postępowania zabezpieczającego, gdy koszty te powstały w toczącej się sprawie, a § 2 dotyczy kosztów postępowania zabezpieczającego prowadzonego przed wszczęciem postępowania w sprawie, gdy udzielono zabezpieczenia. Przepis ten nie określa wprost kiedy sąd orzeka o kosztach postępowania zabezpieczającego prowadzonego przed wszczęciem postępowania w sprawie, gdy sąd odmówił udzielenia zabezpieczenia. Zdaniem Sądu Najwyższego, należy w drodze jego wykładni przyjąć, że o kosztach tych należy orzec w postępowaniu zabezpieczającym, tak jak uczynił to Sąd Apelacyjny. W razie odmowy udzielenia zabezpieczenia uprawniony nie jest związany terminem do wniesienia pisma wszczynającego postępowanie (art. 733 k.p.c.) i pisma takiego może w ogóle nie wnieść. Nie byłoby wówczas okazji do orzeczenia o kosztach postępowania zabezpieczającego i naruszona zostałaby obowiązująca w procesie cywilnym, i mająca odpowiednie zastosowanie w postępowaniu zabezpieczającym (art. 13 § 2 k.p.c.), zasada zwrotu stronie wygrywającej niezbędnych kosztów poniesionych przez nią do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 § 1 k.p.c.).

Przepisy rozp. opł. adw. (tak jak i przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.; dalej – „rozp. opł. radc.”) nie określają stawek minimalnych w sprawach o udzielenie zabezpieczenia, w szczególności udzielenia zabezpieczenia przez zawieszenie postępowania w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Zaszła więc potrzeba – jak trafnie uznał Sąd Apelacyjny – przyjęcia za podstawę ustalenia wyczerpującego koszty postępowania w takiej sprawie wynagrodzenia pełnomocnika obowiązanego będącego adwokatem stawki opłaty za czynności adwokackie w sprawie o najbardziej zbliżonym rodzaju (§ 5 rozp. opł. adw.). Należy podzielić zarzut skarżącego, że sprawą o najbardziej zbliżonym rodzaju do sprawy, w której przyszło Sądowi Apelacyjnemu orzekać o kosztach postępowania nie jest, jak uznał ten Sąd, „sprawa egzekucyjna przy egzekucji z nieruchomości” (§ 11 ust. 1 pkt 7 rozp. opł. adw.), lecz jak trafnie wskazał skarżący „sprawa o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności” (§ 11 ust. 1 pkt 13 rozp. opł. adw.).

Stosownie do tego przepisu w zw. z § 13 ust. 2 pkt 2 rozp. opł. adw. minimalna stawka opłaty za czynności adwokackie w postępowaniu zażaleniowym przed sądem apelacyjnym wynosi nie mniej niż 120 zł.

Z przytoczonych względów zażalenie należało częściowo uwzględnić i odpowiednio zmienić zaskarżone postanowienie a w pozostałej części zażalenie podlegało oddaleniu (art. 398¹⁶ i art. 398¹⁴ w zw. z art. 394¹ § 3 k.p.c.).

O kosztach postępowania zażaleniowego przed Sądem Najwyższym orzeczono – uwzględniając wynik sprawy i wysokość kosztów poniesionych przez skarżącego w tym postępowaniu – na podstawie art. 108 § 1 w zw. z art. 100 i art. 99 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oraz § 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 13 i § 12 ust. 2 pkt 2 rozp. opł. radc.